صدا و سیمای محلی سبزوار ، یک مطالبه اساسی مردم از مسئولین(2)

در قسمت اول این مقاله تا حدودی موضوع مهم نیاز دارالمومنین سبزوار به برخورداری از یک صدا و سیمای محلی را مورد بحث و بررسی قرار دادیم . آخرین مطلب مورد بحث در آن مطلب بررسی توانمندی های تاریخی و فرهنگی سبزوار بود . توانمندی هایی که به موجب آن سبزوار شایستگی داشتن یک صدا و سیمای محلی را دارد. اما در  این قسمت علاوه بر توانمندی های تاریخی به توانمندی های فعلی دیار سربداران نیز اشاره خواهد شد ، تا هیچ شکی باقی نماند که احداث صدا و سیمای محلی در سبزوار نه تنها یک نیاز منطقه ای بلکه یک ضرورت ملی است و گام موثری در راستای حفظ و حراست از فرهنگ اصیل ایرانی و اشاعه این فرهنگ محسوب خواهد شد.

برای مطالعه قسمت اول این مقاله روی پیوند زیر کلیک کنید:

صدا و سیمای محلی سبزوار ، یک مطالبه اساسی مردم از مسئولین(1)

سبزوار در دوره کنونی
به جز توانمندی های تاریخی دیارسربداران ، در حال حاضر نیز توانمندی های فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی منحصربه فرد  فراوانی در سبزوارو شهر و روستاهای اطراف آن وجوددارد که توجیه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کافی را برای تأسیس یک صدا و سیمای محلی حتی قبل از ارتقاء به مرکز استان در این شهر فراهم می آورد. در ادامه به معرفی این توانمندی های فعلی میپردازیم :
هرچند سبزوار در سالهای اخیر رشد وتوسعه خوبی داشته است ، اما بدون شک  بیشتر این رشد وتوسعه را باید مدیون همت وتلاش مردمان سخت کوش این دیار دانست و هرگز نمی توان برای دولت ها در گذشته و امروز سهم موثری در احیا و آبادانی این کهن شهر فرهنگی و تاریخی خراسان متصور شد.
 چرا که  در گذشته و در زمان سلسله های پادشاهی سنی مذهب ، به لحاظ سیاسی مرکزیت درشهر نیشابور بود و توجهات خاص حکومت ها به این شهر جلب می شد ، وسپس از دوره صفویه به بعد ، کم کم شهر مشهد در شمال شرق کشور به واسطه بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) مورد توجه حکومت های شیعه قرار گرفت و سایر نقاط خراسان را تحت الشعاع خود قرار داد و هرچند حکومت های شیعه مذهب دیگر مانند گذشته برای شهرهای شیعه نشینی چون سبزوار فشارهای سیاسی و اجتماعی ایجاد نمی کردند ، اما تمام توانمندی ها و استعدادهای فرهنگی ، مذهبی و تاریخی دیار پرافتخار سربداران را ، از چشم انداختند و تنها به رشد و توسعه مشهد توجه نمودند.
در نتیجه اگر هم در قرون اخیر شاهد رشد و توسعه روزافزون شهر دیرینه های پایدار بوده ایم ، بیشتر در اثر توانمندی های انسانی و پایداری مردمان سخت کوش سبزوار بوده است ، و تنها شاید در برخی موارد دولت ها مجبور شده باشند ، به خاطر جمعیت زیاد متراکم در این منطقه ، برخی خدمات را نیز ارائه کنند.
البته در دوران انقلاب اسلامی ایران از برکات این نظام مقدس نقش مهم دانشگاهی که الحق زیبنده این شهر دانش پرور و دانشمند خیز است ، به سبزوار داده شد و هم اکنون در منطقه شمال شرق کشور سبزوار به لحاظ برخورداری از دانشگاه های بزرگ معتبر درکنار مشهد و پیشاپیش همه شهرهای استان خراسان قرار دارد . اما این شاید حداقل وظیفه ای بود  که دولت ها باید در قبال این سرزمین توانمند و در عین حال مظلوم واقع شده ، انجام می دادند.
دیگر نقش های برجسته سبزوار همه تا حد زیادی به صرف توان و انرژی و سرمایه گذاری بالای مردمان آن برمی گردد.  در نتیجه لازم است  از این به بعد به این چرخه معیوب پایان داد و از دولت ها انتظار داشته باشیم که با انجام برخی پروژه های زیربنایی لازم در مناطق توانمندی چون دیار پرافتخار سربداران ، دین خود را به بخش های مهمی از تاریخ و فرهنگ کشور ادا کنند.
یکی از پروژه هایی که امروز اجرای آن توسط دولت بسیار ضروری می نماید ، ایجاد یک صدا و سیمای محلی در شهرستان سبزوار است.
شبکه رادیویی و تلویزیونی صدا و سیمای خراسان رضوی در حال حاضر  به هیچ عنوان منعکس کننده خوبی برای فرهنگ وتمدن دیار سربداران نیست . و به نظر می رسد مظلومیت تاریخی سبزوار هم اکنون در صدا و سیمای استانی ادامه پیدا کرده است.
این درحالی است که سبزوار اینک علاوه براینکه دومین شهر بزرگ شمال شرق کشور است ، از چندین مرکز استان نیز بزرگتر بوده و توانمندی های فرهنگی و انسانی بیشتری دارد. لذا از مدت ها قبل یک خواسته به حق مردمان این ناحیه از کشور تشکیل یک استان جدید با نام خراسان غربی یا استان سربداران  در نواحی غرب ، جنوب غرب و بخش هایی از مرکز خراسان رضوی است .
اما چنان که می دانیم به دلیل وجود برخی رقابت ها و تعصب ورزی ها در برخی شهرستان های استان ، تحقق این مهم تا کنون به تأخیر افتاده است.
اما حتی اگر قرار نباشد به این زودی حق مسلم مردم سبزوار و شهر و روستاهای اطراف آن در تشکیل یک استان جدید، تأمین شود ، حداقل با تأسیس یک صدا و سیمای  محلی می توان بخش مهمی از نیازهای فرهنگی این منطقه را برطرف کرد.
قبلاً به این موضوع اشاره کرده ایم که در برخی مناطق کشور، شهرهایی نظیرآبادان وجود دارند که بدون رسیدن به مرکزیت استان ، از سالها قبل صاحب صدا و سیمای محلی شده اند. لذا با وجود ظرفیت های بالای منطقه ای در ناحیه غرب خراسان رضوی تأسیس صدا و سیمای محلی سبزوار برای شهرستان های این ناحیه از کشور بسیار ضروریست.


سبزوار گنیجه کشف نشده ایران
با توجه به همه عظمت و توانمندی های فراوان سیاسی ، فرهنگی گذشته و امروز سبزوار که در سطرهای قبل اشاره کردیم ، حقیقتاً به نظر می رسد این شهرکهن تا کنون بسیار ناشناخته و بکر باقی مانده است.
مجموعه اطلاعاتی  که در مورد سبزوار در زبان و اندیشه عموم جامعه منتشر شده است ، اطلاعاتی سطحی و گذرا است . و این موضوع نه فقط در مورد شهر سبزوار بلکه در مورد تمامی شهرها و روستاهای عزیز منطقه غرب خراسان رضوی صادق است. شهر و روستاهایی نظیر ششتمد ، داورزن ، مزینان ، جوین ، جغتای ، خوشاب ، کراب ، خسروجرد ، بهمن آباد ، نوده ، افچنگ ، بسک ، روداب ، مهر ، باشتین ، ریوند و ...که هریک خود به تنهایی می توانند شامل صدها مجلد تاریخ پرافتخار و صدها دیوان از توانمندی های بالای انسانی و محیطی در گذشته و درحال حاضر باشند.
اما فقط کافی است پیرامون برخی مشاهیر یا افتخارات و امتیازات فرهنگی سبزوار و هریک از شهرها و روستاهای آن در همین دنیای سریع و آسان اینترنت جستجوی مختصری بکنید تا به سرعت دریابید ، یا هیچ اطلاعاتی پیدا نخواهیدکرد یا اطلاعاتی بسیار سطحی به دست خواهید آورد. اما این کمبود اطلاعات به معنای نبود افتخارات وارزش ها نیست . بلکه چنانکه پیشتر گفته شد به معنای غفلت مقامات مسئول ونیز خود ما مردمان کهن شهر سبزوار است که امر مهم شناسایی وحفظ و انتقال میراث فرهنگیمان را جدی نگرفته و حتی به دست فراموشی سپرده ایم.
اطلاعات کتب تاریخی در مورد سبزوار را بازخوانی  ومنتشر نکرده و در حال حاضر نیز پژوهش های کافی را درمورد توانمندی ها و نیازمندی های گوناگون سبزوار انجام نداده ایم.
لذا سبزوار و مجموعه توانمندی های فرهنگی وتاریخیش در حال حاضر مانند گنجینه بکر و سربه مهری از رمزو رازهای شنیدنی و دانستنی تاریخ هستند که باید برای کشف و رونمایی این گنجینه ناب ، با سرعت هرچه بیشتری وارد عمل شویم.
برای این منظور راه کارهای عملی متعددی وجود دارد . که یکی از مهمترین آنها در حال حاضر تأسیس یک مرکز صدا و سیمای محلی برای نواحی غرب خراسان رضوی است که به صورت اختصاصی به جستجوگری و پژوهش و انتشار ابعاد مختلف توانمندی ها و افتخارات فرهنگی و تاریخی این منطقه بپردازد.
پخش برنامه های مستند ، ساخت فیلم های داستانی و سریالی پیرامون هریک از مسائل و موضوعات محلی ، انتشار  گزارش های روزانه از سوژه های گوناگون خبری در شهر و روستاهای دیار سربداران و ... همه از مجموعه کارهایی است که یک صدا و سیمای موفق محلی می تواند برای معرفی هرچه بیشتر وبهتر توانمندی ها و نیازمندی های منطقه ای انجام دهد. البته برای این منظور نباید تنها چشم انتظار تأسیس یک صدا و سیمای محلی باشیم ، بلکه تا قبل از آن راه های دیگری هم برای ایجاد شناخت و معرفی توانمندی های محلی دیار سربداران وجود دارد . و آن بهره جویی از فرصت نقش رسانه ای و جایگاه دانشگاهی و آموزشی منطقه سبزوار است. که می توان از طریق این دو امکان بسیار ارزشمند و ضروری برای انجام پژوهش های بیشتر پیرامون مسائل سبزوار استفاده کرد.
اما پر واضح است که نقش و جایگاه صداوسیمای محلی در معرفی و توسعه یک منطقه تا چه پایه می تواند مهم و ضروری باشد.
راهکارهای اجرایی :
با توجه به هزینه های فراوانی که راه اندازی یک مرکز صدا و سیمای محلی درهر شهری می تواند داشته باشد و اجرای آن اصولاً پروژه زمان بری است و از طرف دیگر نیاز و توان منطقه سبزوار برای برخورداری از یک صدا و سیمای محلی بسیار فراوان است ؛ لذا تا قبل از اینکه یک صدا و سیمای کاملاً مستقل در غرب خراسان رضوی تأسیس شود ، می توان راهکارهایی جبرانی برای آن در نظر گرفت.
به عنوان مثال شبکه صدا وسیمای خراسان رضوی روزانه حداقل زمانی در حدود 2 ساعت از پخش برنامه های تلویزیونی و 2 ساعت از پخش برنامه های رادیویی خود را به سبزوار اختصاص دهد و دراین دو ساعت به طور کامل سکان  کارگردانی ، مجری گری ، تهیه کنندگی ، نویسندگان و به طور خلاصه مدیریت و اجرای برنامه ها را به هنرمندان سبزواری مورد تأیید از جانب نهادهای قانونی  بسپارد.
پیشنهاد دیگر می تواند راه اندازی حداقل یک رادیوی شهری در سبزوار یا برخی مراکز بخش ها و روستاهای بزرگ و با اهمیت این منطقه باشد.
سپس به مرور می توان مراحل احداث صداو سیمای کامل محلی را در سبزوار طی کرد.
اکثر شهرهای مرکز استان که هم اکنون دارای شبکه های رادیویی و تلویزیونی کامل و 24 ساعته هستند از جمله شهر مشهد ، ابتدا کار خود را با راه اندازی یک شبکه رادیویی و آن هم در ساعات محدودی از روز آغاز کرده و اندک اندک فعالیتشان را گسترش داده اند.
پیشینه این موضوع :
نیازمندی و توانمندی سبزوار به برخورداری از صدا و سیمای محلی موضوعی نیست که امروز مجله اینترنتی اسرارنامه برای اولین بار بدان پرداخته باشد.
بلکه پیش از این نیز تعدادی از تحلیل گران و نویسندگان همشهری پیگیر ایجاد صدا و سیمای محلی در سبزوار بوده اند.
به عنوان مثال وب سایت گروه علوم اجتماعی شهرستان ششتمد که یک سایت پرکار محلی است ، در تاریخ 26 بهمن سال 90 اقدام به انتشار یک مطلب تحلیلی در مورد ضرورت ایجاد صدا و سیمای محلی در سبزوار کرده بود. درپایان بد نیست برای آشنایی با پیشینه این مبحث در بین اصحاب رسانه و مردم  سبزوار، نگاهی به نوشته همشهریان عزیزمان در وبسایت علوم اجتماعی شهرستان ششتمد بیاندازیم :
در دنیای امروز رسانه ها و تبلیغات ، به ویژه رسانه های دیداری و شنیداری  نقش قاطعی در توسعه ، پیشرفت و تأمین اهداف و نیازهای دولت ها و جوامع گوناگون دارند.
در کشور ما نیز در دهه ی اخیر ایجاد و توسعه شبکه های استانی در دستور کار صدا وسیما قرار گرفته است . این شبکه ها با معرفی استان و منطقه ی بومی خود در ابعاد گوناگون نقش بسیار مهمی در شناسایی قابلیت ها ، خصوصیات ،کمبود ها ، محرومیت ها وفرصت های موجود در منطقه جهت توسعه ی پایدار دارند .

استان خراسان رضوی جزء اولین استان هایی است که دارای شبکه ی استانی شده است که چندین سال از فعالیت آن می گذرد. متأسفانه با توجه به گستردگی استان و وجود بیش از بیست و پنج شهرستان  و همچنین وجود بارگاه ملکوتی امام هشتم (ع) و ویژگی های منحصر به فرد خود در شهر مشهد و مشکلات روز افزون شهر چند میلیونی مشهد مقدس که نه تنها در بعد ملی و حتی فرا ملی به ایفای نقش می پردازد ، باعث شده است تا امکانات ، قابلیت ها ، فرصت ها ،کمبود ها ، مشکلات و نیازهای شهر ها ومناطق مختلف استان به طور کامل از سوی رسانه ها و به خصوص صدا و سیما معرفی و مورد شناسایی قرار نگیرد و کمتر به مشکلات مردم مناطق دیگر پرداخته شود . این در حالی است که بنا به فرموده امام (ره) مرکز ایران آستان قدس رضوی است که حتی چند شبکه هم  برای معرفی و ارائه دید گاهها این مکان مقدس اکتفا نمی کند چه رسد به کل استان پهناور خراسان رضوی .

منطقه غرب خراسان با وجود جمعیت بیش از یک میلیون نفر و وجود ده شهرستان  دارای قابلیت ها وامکانات فراوانی در راستای توسعه و پیشرفت می باشد که لازمه آن جذب سرمایه گزاری های دولتی  ، خصوصی و حتی خارجی می باشد.آنچه مسلم است این است که باید ابتدا محدودیت ها ، کمبود ها ، ومحرومیت ها ، شناسایی و برطرف شده و در گام بعدی زیر ساخت های لازم تأسیس شود و سپس به معرفی امکانات و قابلیت های موجود جهت انجام سرمایه گزاری های خصوصی و خارجی پرداخته شود ،لازمه این امر وجود رسانه های پویایی همچون صدا و سیما است .

از لحاظ فرهنگی نیز غرب خراسان آنطور که باید مورد توجه رسانه استانی  قرار نگرفته است و دلیل آن عدم پوشش کافی وگستردکی جغرافیایی و جمعیتی استان بوده است و آنچه به آن پرداخته شده است بیش تر مربوط به حوزه مشهد و شهر های پیرامون آن بوده است .

وجود بیش از هزار اثر تاریخی و شهر های با سابقه ی چندین هزار ساله و فرهنگی غنی ، مناطقی با آداب ورسوم مخصوص به خود نیاز به رسانه ای مستقل در حد صدا وسیما ی غرب خراسان (سربداران ) برای معرفی توانمندی های اقتصادی ،اجتماعی ، فرهنگی ، جغرافیایی ،جمعیتی ، را اجتناب نا پذیر کرده است .این در حالی است که استان هایی با جعیت بسیار کمتر از سبزوار دارای شبکه استانی بوده که این امر نقش قاطعی در توسعه و پیشرفت آنها داشته است.

امروزه  وجود رسانه ها و تبلیغات برای معرفی مناطق وامکانات یا کمبودها ی آنها جهت سرمایگزاری لازم یک مسئله مهم و ضروری است. لذا مسئولان شهرستان ، استان و حتی کشور باید با مساعدت وهمکاری این کمبود ها را در غرب خراسان بر طرف نموده و بااحداث صدا و سیما ی غرب خراسان گامی در جهت تسریع روند  توسعه ی پایدار این منطقه و رفع ومحرومیت و ایجاد عدالت اجتماعی واقتصادی بردارند .

 منبع : گروه علوم اجتماعی راهنمایی منطقه ششتمد

ضمیمه مخاطبین :

در قسمت اول همین مطلب در بخش نظرات یکی از همشهریان عزیزمان با نام ایمان مطلب تحلیلی جالبی را ارسال کرد که بد نیست در این قسمت به انتشار آن بپردازیم.شما مخاطبین گرامی نیز می توانید دیدگاه هایتان را در بخش نظرات همین وبسایت با ما و سایر مخاطبین گرامی اسرارنامه در میان بگذارید :

رامین :شاهد از غیب رسید
لطفا سخنان قائم مقام سازمان صداو سیما در مشهد را بخوانید
با توجه به الزامات استانی خراسان‌رضوی به‌ویژه بعد از اضافه شدن عنوان پایتخت معنوی ایران به شهرمقدس مشهد، رسالت صدا و سیمای خراسان رضوی به عنوان پایتخت معنوی ایران ،پرداختن به آموزه‌های دینی به‌ویژه معارف رضوی است.

این مطلب را سید رمضان موسوی‌مقدم قائم مقام رئیس سازمان در مراسم افتتاح مسجد و مجتمع فرهنگی رضوان در سالن آمفی تئاتر این مجموعه اظهار کرد و افزود: امكانات، تجهیزات و لوازم برای این آماده می شوند تا بتوانیم رسالت اصلی رسانه را محقق سازیم.

وی با توجه به ملی تلقی شدن مركز خراسان رضوی و با دیجیتالی شدن آن، نخستین ماموریت و رسالت این مركز در سپهر رسانه ای موجود در داخل و كشوررا ورود بیشتر به حوزه های دینی و معرفتی به خصوص تولید معارف رضوی عنوان نمود.
 همانگونه که مشاهده کردید قائم مقام سازمان صداوسیما چنین حرفی را زده اند که صداوسیما خراسان دیگر نمی تواند فقط یک رسانه محلی باشد و باید به فکر جایگاه حقیقی خود باشد
پس در این زمان بر  مسئولان شهرستان و نمایندگان شهرستان و کلیه بزرگان و ریش سفیدان واجب است که به این مهم بپردازند و صداوسیما سبزوار را به یک خواست منطقه سربداران تبدیل کنند(که شامل حداقل 10 شهرستان همجوار می شود)  هم اکنون در استان خوزستان (اهواز و ابادان) اذربایجان غربی (ارومیه و مهاباد)  مازندران سابق(ساری و گرگان) دو مرکز صداوسیما فعالیت می کند ما نیز باید برای ایجاد مرکز صداوسیما سربدارن تلاش کنیم تا صداوسیما مشهد بتواند به رسالت جدید خود که نمادی از پایتخت معنوی ایران است برسد

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید :

جنبش رسانه ای در سبزوار

نظرت را بنویس
comments

همشهري

با سلام ضمن تائيد كليه فرمايشات حضرتعالي . به اطلاع ميرسانم در حال حاضر راه اندازي يك راديوي محلي بجز تاسيسات ساختماني هزينه چنداني را براي دولت در بر ندارد و فرستنده آن هم در سبزوار موجود است . كه با هماهنگي و اعزام چند نيرو ابتدا با پخش اذان و بعدا با ربع ساعت اخبار و سپس با افزايش تا 2 ساعت بقيه برنامه ها و بعد از آن گزارشات ورزشي هند بال و به مرور به يك راديوي 24 ساعته تبديل شود كه انشا الله سيما هم پس از آن به خودي خود حل ميگردد . نمايندگان محترم بايد شديدا پيگير اين قضيه باشند و سبزواريهايي هم در صدا و سيماي خراسان و هم در تهران هستند كه اين جريان را تسريع كنند . اما تا نگريد طفل كي نوشد لبن

مهرداد

سلام مطالب ها شما جالب است لطفا ادرس وبلاك ما در لينگ كنيد.www.sabzevarnews.blogfa.com اخبار فرهنگي اجتماعي شهرستان سبزوار متشكرم مهردادرئيسي

سعید (د)

با ایمان موافقم. تعجب می کنم از این نظر دهنده که با اسم محسن نظر گذاشته . مگه افتخارات درمنطقه سربداران کم هست که سریال 90 قسمتی اززندگی مارمولک ها بسازیم؟! بررسی تاریخ قیام با شکوه سربداران ، معرفی شخصیت های ملی و جهانی ناحیه سربداران نظیر دکتر شریعتی ، ابوالفضل بیهقی ، عطاملک جوینی ، حکیم حاج ملاهادی سبزواری ، ملاحسین واعظ کاشفی و... معرفی توانمندی های انسانی و اقتصادی و کشاورزی و طبیعی سبزوار همه می تواند آیتم های خوبی باشد. آقا محسن ایا می دانید قیمت بعضی از محصولات کشاورزی در کشور درسبزوار تعیین می شود. چون سبزوار یک مرکز اصلی تجاری و بازرگانی در شرق کشور است. حالا چه نیازی به فیلم ساختن از مارمولک های کویر؟

ایمان

اقامحسن ادرس خونتو بده که من تهیه کننده و کارگردان اولین قسمت هستم بیام ازت یک فیلم مستند ده ساعته بسازم چون کسی مارمولکی مثل تو را نشناخته حیف است اینچنین ناشناخته باشی

محسن

خیلی ایده خوبیه از شما واقعا ممنون که به فکر اینجور چیزا هستین. یکی از برنامه‌های این صدا و سیمای محلی میتونه برنامه حیات وحش باشه، مثلاً یه نفر دوربین بگیره بره کویر و یه سریال 90 قسمتی از زندگی مارمولکای کویر رو بسازهو مطمئنم بیننده خوبی داره چون خیلی از مردم با زندگی مارمولکا آشنایی خوبی ندارن. خیلی جالبه، واقعا فکر خوبیه. بازم مرسی.

ایمان

توی کتابها نوشته مردی دانا از دهی گذشته که مردم ان به ظاهر چیزی برای خوردن نداشتند و ان پیر دانا گفت که امروز همه غذا مهمان من دعوت به اش سنگ و همه را در میدان ده جمع کرد و یک دیگ و مقداری هیزم و کمی اب هم خواست پس از ان دیگ را پر از اب کرد و سنگی را شست و داخل دیگ انداخت و پس از انکه دیگ به جوش امد هر از چندگاهی اب جوش را مزه میکرد و می گفت مثلا نمک یا فلفل و . . . کم دارد و مردم ان ده هم هر کسی چیزی با خود به میدان می اورد یک نفر نمک یک نفر سبزی و . . تا اینکه اش اماده شد و تمام مردم ده از ان اش خوردند و پس از مدتها غدای گرمی نوش جان کردند حکایت صداوسیما محلی سبزوار نیز همین است ما به غذای فرهنگی و رسانه ای احتیاج داریم باید یکی پیر دانا شود بقیه امکانات از قبیل پول و زمین و مکان و فرهنگ و سواد و نیروی بومی متخصص همه چیز وجود دارد ایا معاونت استانداری وفرمانداری یا امام جمعه یا نمایندگان شهر یا علما مانند حاج اقایی علوی یا نیروهای انقلابی مانند سپاه یا پول داران سبزوار پیر دانای شهر ما می شوند خلاصه بگویم که ما هیچ چیزی کم نداریم مطمئن باشید اگر اجازه تاسیس داده شود کمتر از یکسال نه فقط رادیو بلکه مجموعه صداوسیما محلی ساخته خواهد شد همانگونه که فرودگاه امد جایگاه نماز جمعه ساخته شد شرکت سیمان سبزوار تاسیس شد و . . . اینجانب هم اماده هرگونه همکاری فکری و مالی درحد توان و بضاعت خویش هستم
پربازدیدترین محبوب‌ترین‌ها پرونده ویژه نظرات شما