یادی از خبرنگار تاریخی سبزوار

روزنامه خراسان در تاریخ 17 مرداد ماه جاری به مناسبت روز خبرنگار در مطلبی مختصر و مفید از یکی پرافتخار ترین مشاهیر خطه سربداران به عنوان خبرنگار وگزارشگری صادق یاد کرد و در پایان همه خبرنگاران را به رفتار این خبرنگار تاریخی سبزوار متوجه کرده است که برخی ارکان اساسي از اصول علوم ارتباطات را در کار خود به نمایش گذاشته است.
آقای علیرضا حیدری که متن مورد ذکر را در روزنامه خراسان منتشر کرده ، همچنین وعده داده است هرچند وقت یک بار اشاره و نگاهی به کلام و رفتار این بزرگمرد خراسانی و افتخار دارالمومنین سبزوار بیاندازد.
اینک از شما دعوت می کنیم به مطالعه متن کامل این مطلب از روزنامه خراسان بپردازید: 

«و اخبار گذشته بر دو قسم گويند که آن را سه ديگر نشناسند يا از کسي ببايد شنيد و يا از کتابي ببايد خواند و شرط آن است که گوينده بايد که ثقه و راست گو باشد و نيز گواهي دهد که آن خبر درست است و نصرت دهد کلام خدا را... و کتاب هم چنان است که هر چه خوانده آيد از اخبار که خرد آن را رد نکند، شنونده آن را باور دارد و خردمندان آن را بشنوند و فرا ستانند...» اين تمام هدف و نيت ابوالفضل بيهقي است در نگارش تاريخ ارزشمند و گرانسنگ خود.
 او در اين فراز که در کتاب خويش يادآور مي شود، به صراحت و آشکارا به دو - سه نکته اي اشاره مي کند که اهميت خبررساني را مي رساند. 
بيهقي گر چه يک «خبرنگار» به معناي مصطلح امروزي نيست اما در واقع يک خبرنگار و گزارشگر صادق است و به همين دليل تأکيد مي کند که: «سخني نگويم تا خوانندگان اين تصنيف گويند شرم باد اين پير را» و از همين روست که بيهقي بارها به صداقت در گفتار و صحت خبر و رسالت خبرنگاري اشاره مي کند. او حتي اگر از بزرگاني چون «بونصر مشکان» ياد مي کند باز هم بر صادق و امين بودن آن ها تأکيد مي کند. اين صداقت و امانتداري که در متون ادب فارسي مي بينيم لازمه خبرنگاري است.
امروزه امانت و صداقت لازمه کار خبر شمرده مي شود و اگر اين دو ويژگي در يک خبر نباشد تا به قول بيهقي خرد آن را رد نکند و شنونده آن را باور دارد، پايه و مايه خبر مي لنگد و از اساس رسالت خبر به درستي انجام نشده است. پيامبر هم که نبي است و قرار است «خبر» بدهد از ناحيه خداوند به بشر بايد «امين» باشد و اين چنين است که از ميان آن همه «محمد امين» برگزيده مي شود تا امانت و راستي و صداقت نشان اول پيامبري باشد و آن که مي خواهد «خبر» بدهد، آن هم خبري روشن که «و ما علي الرسول الا البلاغ المبين».
روز خبرنگار البته بهانه اي بود تا گريزي بزنم فقط به يک متن ادبي و تاريخي تا باورمان شود ادبيات ما منبع و مرجعي مهم براي بسياري از نظريه پردازي هاست. ما چندان عادت نکرده ايم نظريه ها و تئوري هاي علمي خصوصا در حوزه علوم انساني را از آن چه داريم، استخراج کنيم. نشانه هايي که متون ادبي و تاريخي ما مي دهد مي تواند سرفصل هاي قابل اعتنايي براي حوزه هاي علوم انساني باشد.
ابوالفضل بيهقي -که پيش از اين قول داده بودم هر از گاهي اشارتي به کلام او بکنم- به تعبير زيباي زنده ياد غلامحسين يوسفي خود «گزارشگر حقيقت» است و «اخبار»ي که نقل مي کند بر عنصر «ثقه» تأکيد دارد چه در گوينده خبر که بايد «ثقه» باشد و چه اصل خبر و اين رکني اساسي از اصول علوم ارتباطات است.
«درنگ» امروز رنگ روز «خبرنگار» گرفت تا به ياد آوريم هفدهم مرداد، روز شهادت شهيد صارمي و همه خبرنگاران شهيد را که صادق ترين خبرنگاران بودند و نيکو امانت داراني. 

نويسنده: عليرضا حيدري


گفتنی است ابوالفضل بیهقی در سال 385 هجری در حارث آباد بیهق (سبزوار) زاده شد. پدرش از خواجه‌گان دربار غزنویان به شمار می‌آمد و با بزرگان روزگار خویش نشست و برخاست داشت. 
ابوالفضل بیهقی مولف کتاب مشهور تاریخ بیهقی(مسعودی) است . که از امهات (مهمترین) کتب فارسی محسوب می شود. در باره کتاب مورد ذکر چنین نوشته اند : تاریخ بیهقی را می‌توان آیینه روزگار غزنویان و بخش‌های شرقی ایران در روزگار آنان دانست. این تاریخ یک اثر عمومی است. 
کسانی که با روش تحقیق و شیوه تاریخ‌نگاری در جهان امروز آگاهی دارند، نیک می‌دانند که بیهقی در نوشتن تاریخ خود علمی و روشمند عمل کرده است و چنان نوشته است که به «تعصبی و تزیدی» نکشد.
تاریخ بیهقی از نظر علم جغرافیا نیز منبعی ارزشمند است، این کتاب نمودار جامع و کم نظیری از اوضاع و احوال غزنویان هم محسوب می‌شود. کمتر پدیده‌ای از زندگی مردم آن دوره می‌توان یافت که از دید تیزبین مؤلف این کتاب پنهان مانده باشد
 این اثر سترگ در حوزه تاریخ‌نگاری، داستان‌نویسی، اندیشه، ادبیات و شیوه نگارش فارسی، نگاه خردمندانه به هستی و اتفاقات آن، کتابی شایسته و قابل توجه است. این کتاب آیینه نگاه یک انسان فرزانه و تیزبین ایرانی به روزگار و رخدادهای آن است که هم مایه‌ی پند و اندرز و عبرت است و هم مایه مباهات و افتخار.
 تاریخ بیهقی، شاهنامه نثر فارسی است و بیانگر شایستگی زبان فارسی در حوزه نگارش و پژوهش. شیوه تاریخ‌نگاری بیهقی می‌تواند سر فصل تاریخ‌نگاری علمی ایرانیان باشد و پژرهشگران ما بر پایه آن بنگارند و آن را سر لوحه کار خود قرار دهند. 

لازم به ذکر است ابوالفضل بیهقی که بی شک یکی از بزرگترین افتخارات سبزوار و نامدارترین مشاهیر خراسان محسوب می شود و از او به عنوان فردوسی نثر فارسی یاد می کنند ، اما تا کنون مورد بی توجهی زیادی از جانب مسئولین فرهنگی کشور ، استان و حتی سبزوار شهر زادگاهش قرار گرفته است. 
حال آنکه به جا بود تا کنون برای این مورخ بزرگ و صادق ایرانی و نویسنده صاحب سبک نثر فارسی یک روز ملی در تقویم رسمی کشور ثبت شده و همه ساله مراسم بزرگداشتی به صورت گسترده و ملی با پوشش مناسب رسانه ای در شهر سبزوار برگزار می شد. 

همچنین به جاست هرچند محل آرامگاه ابوالفضل بیهقی مشخص نیست اما بنای یادبود با شکوهی به همراه فضای سبز و مراکز فرهنگی مناسب نظیر کتابخانه ، موزه ، نمایشگاه ، تالار اجتماعات و ... درمحل روستای زادگاهش حارث آباد سبزوار در غرب خراسان رضوی احداث شود.

متأسفانه طرح احداث بنای یادبود ابوالفضل بیهقی که در سالهای ابتدایی دهه 80 در حارث آباد مطرح شد ، اینک به صورت نیمه کاره رها شده است که بی شک در قبال این تأخیر و تعلل مسئولین فرهنگی و سیاسی شهرستان از جمله اداره میراث فرهنگی ، انجمن مفاخر ، فرمانداری ، نمایندگان ، شوراهای شهر و روستای سبزوار و حارث آباد و حتی مسئولین استانی باید پاسخگو باشند. و البته به جاست خبرنگاران و رسانه های پویای محلی و ملی که دغدغه فرهنگ و تاریخ این سرزمین پرگهر را دارند به پوشش خبری آن بپردازند.
پیش از این نیز در همین مجله به بخش هایی از ارزش ها و افتخارات این نویسنده بزرگ تاریخ و ادبیات ایران اشاره کرده ایم. برای مطالعه این مطلب می توانید به بخش کوچه پس کوچه پیوندها مراجعه نمایید.

کوچه پس کوچه پیوندها
کلیک کنید:
نظرت را بنویس
comments
پربازدیدترین محبوب‌ترین‌ها پرونده ویژه نظرات شما