* علي نورآبادي / مجله اینترنتی اسرارنامه:

 

*‌ اورژانس هوايي اجاره اي

 

"پايگاه اورژانس‌ هوايي غرب خراسان رضوي افتتاح شد."/ عمليات اجرايي ايستگاه قطار سبزوار آغاز شد." نمي دانيم از شنيدن و خواندن اين دو خبر دقيقه نودي که در دو سه هفته اخير منتشر شد، خوشحال باشيم يا نگران؟! خوشحال باشيم از اين که بالاخره به هر ضرب و زور و به هر وسيله اي بود هلي کوپتر اوژانس هوايي در سبزوار هم به زمين نشست. خوشحال از اين که مي توانيم پز بدهيم ما هم اورژانس هوايي داريم. اما نگرانيم از اين که نشستن اين هلي کوپتر موقتي است و دوامي ندارد. اين مسئله همان روز افتتاح نيز به تصريح گفته شد. شريفان رئيس اروژانس سبزوار گفت: اين هلي کوپتر تا ارديبهشت سال بعد اجاره شده است. از سوي ديگر به گفته رئيس دانشگاه علوم پزشکي براي اجاره اين هلي کوپتر ماهي 150 ميليون تومان پرداخت شده است. با يک حساب سر انگشتي مي شود نزدیک یک میلیارد تومان برای 5 ماه.

 

ما نگرانيم که مسئولان دانشگاه، ارديبهشت به راحتي بگويند بودجه نداشتيم اوژانس هوايي تعطيل شد. نگرانيم که بگويند مسئولان و نهادها حمايت نکردند اوژانس هوايي ديگر نداريم؛ به همين راحتي. از جمله نشانه هايي که نگراني هاي ما را براي موقتي بودن اورژانس هوايي سبزوار افزايش مي دهد آن است که هلي کوپتر هايي که براي پايگاه هاي رسمي اورژانس هوايي (مانند شاهرود) خدمات رساني مي کنند هلي کوپتر هاي سازمان امداد و نجات است اما هلي کوپتر اورژانس هوايي سبزوار مال ناجا است؛ يعني کاملا مشخص است که پولي کلاني داده و اين هلي کوپتر را براي چند ماه اجاره کرده اند. اين مسئله از خود هلي کوپترها هم مشخص است. همچنين پايگاه هاي رسمي اورژانس هوايي زير نظر وزارت بهداشت هستند نه اين که خود ساخته و اجاره اي باشند.

 

اشتباه نشود ما منکر مزاياي اورژانس هوايي نيستيم اما در شرايط کنوني اورژانس هوايي براي سبزوار ضروري تر است يا تکميل پرديش دانشگاه؟ بودجه يک ميلياردي اجاره هلي کوپتر از کجا آمده است؛ به احتمال زياد از اعتبارات دانشگاه علوم پزشکي تامين شده است. آيا بهتر نبود اين مبلغ براي تکميل پرديس دانشگاه هزينه مي شد؟ آيا بهتر نبود اين مبلغ براي راه اندازي دانشکده هاي جديد صرف مي شد؟

 

آيا تکميل پرديس دانشگاه و راه اندازي دانشکده ها در پيشرفت منطقه موثرتر نخواهند بود؟ آيا تکميل و ارتقاي دانشگاه بيشتر در جهت منافع بلند مدت و کلي شهرستان و منطقه نيست؟ مسئولان دانشگاه علوم پزشکي حتما خبر دارند که اين دانشگاه چقدر از دانشگاه هاي شهرهاي هم رديف خود عقب است. مثلا دانشگاه علوم پزشکي کاشان پنج دانشکده دارد. دانشگاه علوم پزشکي کاشان 5 نشريه علمي (يکي فارسي و 4 نشريه به زبان انگليسي)‌ دارد. و حتما مي دانند که دانشگاه علوم پزشکي کاشان به خاطر همين رشد کمي و ارتقاي سطح علمي خود در سال 92 جزو دانشگاه هاي تيپ 1 علوم پزشکي کشور شد اما دانشگاه علوم پزشکي سبزوار هنوز جزو دانشگاه هاي تيپ 3 است. چگونه است که رئيس دانشگاه علوم پزشکي در جلسه معارفه خود جلو وزير بهداشت مي گويد ما دانشکده هاي دندان پزشکي، داروسازي و طب سنتي را نمي خواهيم و پيگيري هم نمي کنيم، اما براي راه اندازي اورژانس هوايي که اجاره اي و موقتي هم هست اين همه پيگيري مي کند؟ آيا مسئولان دانشگاه علوم پزشکي براي راه اندازي اين دانشکده هم به همان اندازه پيگيري کردند؟ 

 

* * * 

 

* قصه پر غصه راه آهن پنجاه ساله سبزوار

 

قصه پر غصه پنجاه ساله راه آهن سبزوار هم که داستان تکراري است و نياز به بازگويي ندارد. قرار بود اين طرح در دولت قبل جزو طرح هاي مهر ماندگار باشد،‌ نشد. قرار بود اعتبار بدهند،‌ به بي پولي کشور و دولت خورد و ندادند.

 

اسفند 90 قبل از انتخابات کلنگ زني کردند و وعده دادند که دو ساله به بهره برداري برسد اما عملي نشد. تا حالا چندين بار وعده ها عوض شده اما تازه قول تازه مي دهند. پايان 92، آخر 93، سال 94 و حالا هم 95 وعده هايي که مسئولان براي اتمام راه آهن داده اند. جالب تر از همه اين است که هر کدام از آقايان هم عددي را براي پيشرفت آن ذکر مي کنند:‌ نماينده اي مي گويد 65 درصد، آن يکي نماينده مي گويد 21 کيلومتر آماده ريل گذاري است، جناب فرماندار مي گويد 55 درصد، معاونش عمراني اش مي گويد 40 درصد. کدام درست است؟‌ شايد تفاوت 10 و 15 درصدي آمارها در نظر مسئولان زياد نباشد اما مي دانيم که در عالم واقع، تفاوت اعداد شوخي نيست و يک درصد هم يک درصد است. در عالم واقع بين 30 و 40 درصد تا 65 درصد يک دنيا تفاوت وجود دارد. وقتي خود راه آهنش چنين وضعي دارد چگونه مي توانيم از کلنگ زني ايستگاهش خوشحال باشيم؟‌

 

ما از اين کلنگ زني نه تنها خوشحال نيستيم بلکه نگرانيم؛ نگران از اين که تنها کلنگ زني است. نگران از اين که باز هم وعده سر خرمن تازه اي مي دهند. نگران از اين که سال بعد بگويند اعتبار نرسيد ادامه طرح خوابيد؛ به همين راحتي. نگران از اين که به راحتي بگويند بودجه تامين نشد ريل گذاري متوقف شد. نگران از اين که بگويند اصلا کمبود ريل در کشور داريم و طرح تکميل نشد. گفتن اين حرف ها که کاري ندارد؛ همانطور که در سال هاي گذشته گفتند. از جمله نشانه هايي که نشان مي دهد کلنگ زني ايستگاه قطار چندان جدي نيست، اين که زمين هاي محل ساخت ايستگاه هنوز اختلافي است؛ قرار بود زمين ها را از مردم ايزي بخرند اما آيا اعتبار خريد زمين ها تامين شد؟ و از کجا؟ نشانه ديگر آن که تنها 2 هزار متر مربع براي ساخت ايستگاه در نظر گرفته اند. ايستگاه قطار سبزوار اگر ساخته شود ايستگاه مرکزي منطقه براي مسافر و بار خواهد بود؛ آيا دو هزار متر زمين براي ايستگاهي که قرار است بارانداز منطقه باشد کافي است؟ آيا دو هزار متر زمين براي ايستگاهي که قرار است از طرفي به فرودگاه و از طرف ديگر به منطقه ويژه اقتصادي وصل شود، کافي است؟ آيا دو هزار متر براي ايستگاهي که قرار است همه امکانات و تجهيزات را براي مسافران و بار داشته باشد، کافي است؟ ‌ 

 

سوالات اساسي هنوز مانده است؛ 20 سال است که مسئولان و نمايندگان براي تکميل خط راه آهن وعده و وعيد مي دهند آيا اگر آنها ساختن خط راه آهن را هم مانند اورژانس هوايي به صورت جدي پيگيري مي کردند، ساخته نمي شد؟ آيا اگر مسئولان و نمايندگان به اندازه اورژانس هوايي اجاره اي براي ساختن راه آهن هم پيگيري مي کردند، مشکلات مالي و غير مالي آن حل نمي شد؟ در شرايط کنوني اورژانس هوايي براي سبزوار ضروري تر است يا خط راه آهن؟ اورژانس هوايي بيشتر موجب رونق و پيشرفت منطقه خواهد شد يا خط راه آهن؟ اروژانس هوايي بيشتر براي منافع بلند مدت شهرستان مفيد است يا راه آهن؟ 

 

به هر حال خيلي ها راه اندازي اورژانس هوايي سبزوار و کلنگ زني ايستگاه راه آهن را سياسي مي دانند و به انتخابات ربط مي دهند؛ ما به نيت نمايندگان و مسئولاني که اين اورژانس اجاره اي را به هر وسيله اي ايجاد کردند کاري نداريم خودشان مي دانند با وجدان شان. اما نمي دانيم چرا همه چيز در يکي دو ماه آخر جفت و جور مي شود؟ نمي دانيم چرا همه افتتاح ها و کلنگ زني ها در دقيقه نود صورت مي گيرد. نمي دانيم چرا هميشه اعتبار همه طرح ها در چند ماه آخر داده مي شود. نمي دانيم چرا عمليات اجرايي طرح هاي نيمه کاره در چند هفته آخر دوباره آغاز مي شود؟ نمي دانيم چرا همه کارگاه ها در دو سه ماه آخر فعال مي شوند؟

 

اسفند نود، عمليات اجرايي ساخت راه آهن را کلنگ زني کرديم، امسال ساخت ايستگاه را و احتمالا چهار سال بعد و همزمان با انتخابات مجلس يازدهم ريل گذاري راه آهن را کلنگ زني خواهيم کرد. از اين ها که بگذريم، حرف ما چيزي ديگري است؛ حرف اصلي اين است که چرا ساخت خط راه آهن سبزوار ضروري و واجب است؟ و چرا از طرح هاي موقتي و مقطعي اي مانند اورژانس هوايي اجاره اي مهم تر است؟ 

 

1- روزانه چندين اتوبوس از سبزوار و شهرهاي اطراف به مشهد سفر مي کنند؛ اگر خط راه آهن داشتيم همه اين مسافران به راحتي توانستند با قطار سفر کنند. وقتي قطار حومه اي مشهد تا نيشابور آمده است چرا تا سبزوار نيايد؟ قطعا مسافر سبزوار بسيار بيشتر از اين شهر همسايه است. اگر خط راه آهن سبزوار هم هر چه زودتر ساخته مي شد مسافران همه شهرها و مناطق اطراف (حتي شهرهايي مانند اسفراين، بردسکن، کاشمر و غيره) مي توانستند بدون درد سر به مشهد بروند. قطعا اگر خط راه آهن سبزوار - مشهد راه اندازي شود به علت مسافر بيشتر روزانه دو يا سه بار رفت و برگشت خواهد داشت. 

 

2- قطار ارزان ترين، راحت ترين و ايمن ترين وسيله حمل و نقل است؛ اگر خط راه اهن سبزوار - مشهد راه اندازي شود همه مسافران منطقه با قطار سفر مي کنند. هم در مصرف سوخت صرفه جويي خواهد شد، هم مسافران در سرما و گرما راحت تر به مشهد سفر خواهند کرد، هم از حجم ترافيک کاسته خواهد شد و هم از تعداد تصافات به ميزان قابل توجهي کم خواهد و ديگر نيازي به اورژانس هوايي اجاره اي نخواهيم داشت. 

 

3- با احداث خط آهن سبزوار - مشهد، شبکه حمل و نقل منطقه سبزوار تکميل خواهد شد. با توجه به اين که سبزوار فرودگاه دارد و همچنين قرار است منطقه ويژه اقتصادي نيز در آينده راه اندازي شود، احداث خط راه آهن سبزوا - مشهد ضروري است. چون اين خط از طرفي به مشهد وصل خواهد شد و از طرفي به فرودگاه و منطقه ويژه اقتصادي. احداث اين خط حتي در بحث صادرات و ترانزيت هم مهم است. شهرک هاي صنعتي منطقه سبزوار و منطقه ويژه اقتصادي حتي اگر راه اندازي شود، بدون خط راه آهن رونقي نخواهند داشت؛ همچنان که الان ندارند. 

 

4- راه اندازي خط راه آهن سبزوار - مشهد در رونق گردشگري سبزوار هم بسيار موثر خواهد بود. سلطاني فر رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در سفرش به سبزوار گفت بايد تورهاي يک يا دو روزه براي بازديد مسافران و گردشگران از سبزوار هم راه اندازي شود. اگر خط راه آهن سبزوار - مشهد راه اندازي شود مي توان براي مسافرت مسافران، زائران و گردشگران به سبزوار هم برنامه ريزي کرد. اگر قطار باشد آژانس هاي مشهد به راحتي مي توانند براي بازديد از سبزوار هم تور برگزار کنند. 

 

5- اما چرا بايد از افتتاح ها و کلنگ زني هاي دقيقه نودي نگران باشيم؟ نگرانيم چون هنوز هم مسائل اصلي و اولويت دار شهرستان و منطقه را رها کرده ايم و به طرح هاي زودگذر، موقتي و فرعي مي پردازيم. نگرانيم چون هنوز هم منافع زودگذر و گروهي را بر منافع و مصالح کلي منطقه ترجيح مي دهيم. نمايندگان و مسئولان محترم شهري اگر مي خواهند خودشان را ثابت کنند به قول ها و وعده هايي که داده اند عمل کنند؛‌ مانند پيگيري و راه اندازي دانشکده هاي داندان پزشکي، داروسازي و طب سنتي. مانند تکميل خط راه آهن، مانند نيروگاه سيکل ترکيبي سبزوار و غيره که همه از زير ساخت هاي ضروري براي پيشرفت منطقه سبزوار است. اين ها که به جاي خود؛ شهرک هاي صنعتي سبزوار هنوز گاز ندارند و هنوز براي برق و خط تلفن شان مشکل دارند؛ اين ها را حل کنيم. 

با همه اين اوصاف به نظر مي رسد ما (مسئولان، دلسوزان، مديريت شهري و حتي مردم) هنوز به يک درک مشترک از نيازها و اولويت هاي منطقه و شهرستان نرسيده ايم. براي رشد و پيشرفت منطقه بايد وجدان جمعي واحد و درک مشترکي از اولويت ها،‌ نيازهاي اساسي و ضرورت ها شکل بگيرد تا ضمن تلاش در بخش ها و زمينه هاي مختلف، در جهت آن نيازها و اولويت ها حرکت کنيم. براي پيشرفت همه جانبه منطقه و شهرستان بايد به شدت از پراکنده کاري، بخشي نگري،گروه و قبيله گرايي، خودمحوري و تک روي پرهيز کنيم. تنها راه، همفکري، همکاري، تعامل و کار کارشناسي شده و دقيق است. بايد به اين رشد و بلوغ فکري و روحي و مديريتي برسيم که منافع و مصالح جمعي و کلي منطقه و شهرستان را بر منافع زودگذر فردي و گروهي ترجيح دهيم. مسئولان و مديريت شهري سبزوار چقدر به اين رشد و بلوغ فکري، روحي و توانمندي مديريتي رسيده اند؟ 

 

6- پيشرفت و رونق منطقه سبزوار در بخش هاي تجاري، صنعتي، کشاورزي، گردشگري و حتي شهري بدون خط راه آهن غير ممکن است. راه آهن از اولويت ها و ضروري ترين زير ساخت ها براي رونق و پيشرفت منطقه سبزوار است. بنابراين راه اندازي خط و ايستگاه راه آهن در سبزوار از بسياري از طرح هاي ديگر واجب تر است و بايد هر چه زودتر تکميل شود؛ حتي يک ماه هم يک ماه است و يک هفته هم يک هفته.