وضعیت جاده ها و کانون های مهم مواصلاتی در خراسان رضوی / مشهد، سبزوار و تربت حیدریه مراکز ثقل ارتباطی شمال شرق کشور
![[بزرگنمايي تصوير] وضعیت جاده ها و کانون های مهم مواصلاتی در خراسان رضوی مشهد سبزوار و تربت حیدریه مراکز ثقل ارتباطی شمال شرق کشور](images/contents/0524124410-news-thumb1.jpg)
راه های مواصلاتی همواره از مهمترین زیرساخت های توسعه در هر شهر و منطقه ای محسوب می شده اند. به میزانی که شهرها و مناطق مختلف دسترسی بیشتری به مسیرهای مواصلاتی مختلف داشته باشند، فرصت های بیشتری برای توسعه پایدار در اختیار خواهند داشت.
در یک نگاه کلی مسیرهای مواصلاتی را در جهان امروز می توانیم به ۴ دسته مستقل هوایی، دریایی، ریلی و جاده ای تقسیم کرد. خود مسیرهای جاده ای باز در دسته بندی های بعدی به جاده های اصلی و فرعی، آزادراه ها، بزرگراه ها و... تقسیم می شود.
به جز مسیرهای دریایی که فقط در شهرها و مناطق همجوار با دریا و رودخانه های بزرگ قابل راه اندازی است، بقیه ی مسیرهای مواصلاتی نظیر هوایی و ریلی و جاده ای تقریبا در همه مناطق خشکی ها امکان گسترش را دارند و خوشبختانه استان خراسان رضوی در شمال شرق ایران از همه مسیرهای ارتباطی ممکن در خشکی از جمله جاده های اصلی و فرعی، بزرگراهی و آزادراهی، خطوط آهن و مسیرهای هوایی برخوردار است.
اما میزان برخورداری از مسیرهای مواصلاتی در خراسان رضوی مطمئناً نسبت به نیازها و ظرفیت های موجود جمعیتی، صنعتی، فرهنگی و گردشگری این استان پهناور کافی نیست.
در حال حاضر استان خراسان رضوی به لحاظ مسیرهای جاده ای اصلی، بزرگراهی و ترانزیتی دارای سه نقطه ثقل مواصلاتی در شهرستان های مشهد، سبزوار و تربت حیدریه است که این سه مرکز ثقل که در شرق، غرب و مرکز خراسان رضوی قرار گرفته اند، در واقع سه کانون اصلی توزیع رفت و آمدهای جاده ای در شمال شرق ایران و استان خراسان بزرگ مسحوب می شوند.
اینک به بررسی راههای ارتباطی این سه مرکز ثقل ارتباطی خراسان رضوی می پردازیم:
مشهد (شرق خراسان رضوی):
محور جاده ای مشهد - سرخس - مرز ترکمنستان
محور جاده ای مشهد - قوچان - بجنورد - به استان گلستان و شمال کشور
محور جاده ای مشهد - فریمان - تربت جام - تایباد - دوغارون و مرز افغانستان
محور جاده ای مشهد - تربت حیدریه - سه راهی شادمهر به سمت خراسان جنوبی
سبزوار(غرب خراسان رضوی):
محور جاده ای سبزوار - بردسکن - کاشمر - خلیل آباد - تربت حیدریه به سمت خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان
تربت حیدریه: (محدوده مرکز خراسان رضوی)
محور جاده ای تربت حیدریه - مشهد
محور جاده ای تربت حیدریه - شادمهر - فردوس - طبس به سمت استان یزد
محور جاده ای تربت حیدریه - شادمهر - گناباد - قاین و استان خراسان جنوبی
محور جاده ای تربت حیدریه - کاشمر - خلیل آباد - بردسکن - سبزوار
محور جاده ای تربت حیدریه - تایباد - مرز افغانستان (دوغارون)
آزادراه حرم تا حرم که با احداث آن شهرستان های مشهد ، نیشابور و سبزوار از مزیت مسیرهای آزادراهی برخوردار می شوند و به تهران و نواحی مرکزی کشور متصل می گردند.
باند دوم سه راهی شادمهر - کاشمر
مسیر جاده ای سبزوار - روداب - طرود - نائین - اصفهان یا سبزوار - روداب - خور - اصفهان که میانبر بسیار مفیدی جهت کاهش فاصله استان های خراسان رضوی و شمالی در شمال شرق ایران با اصفهان و استانهای جنوب غربی در مرکز کشور محسوب می شود.
بزرگراه مشهد - فریمان - تربت جام - دوغارون
باند دوم مسیر جاده ای خواف - تربت حیدریه
جاده جدید و میانبر دوغایی - درگز - مرز ترکمنستان (لطف آباد)
به جهت کاستن از ترافیک بسیار بالای حمل و نقل جاده ای در اطراف کلانشهر مشهد، بهتر است دیگر کانون های مواصلاتی در شمال شرق ایران نظیر سبزوار و تربت حیدریه تقویت شوند و نیز کانون های جدیدی در مناطق مستعدی نظیر بردسکن، کاشمر، قوچان و گناباد که در تقاطع های مواصلاتی مهم شرق به غرب یا شمال به جنوب استان و استان های همجوار قرار گرفته اند، ایجاد گردد.
منابع: کانال تلگرامی عصر سبزوار / وبلاگ خراسان غربی
کد: 6430




سبزوار ،
تربت حیدریه ،
مشهد ،
آزادراه حرم تا حرم ،
راسان رضوی ،
گناباد ،
یزد ،
شمال شرق ایران ،
دوغایی ،
ترکمنستان ،
خیلی وقت بود چراغ بحث ها اینجا خاموش شده بود.
بحث ها رو خوندم طبق معمول به نظرم نیشابوریهای عزیزی که اینجا نظر فرستادن، نظراتشون خیلی خودخواهانه و بی منطقه. در جغرافیای سرزمینی امروز خراسان رضوی و شمال شرق ایران نیشابور هیچ جایگاهی برای استان شدن نداره. نه به لحاظ موقعیت سیاسی، نه به لحاظ اجتماعی، فرهنگی و امکانات زیربنایی هیچ کدوم نیشابور موقعیت ممتازی نداره و تازه همون عامل جمعیتی هم که اینقدر روش مانور میدن چندان قوی نیست و سر ریز جمعیت کلانشهر مشهد به نیشابوره که به نوعی وابستگی بیش از حد نیشابور به مشهد رو نشون میده و در این شرایط اگر نیشابوری ها همراهی شهرستان های اطراف خصوصا سبزوار رو به دست نیارن، این مقدار جمعیت اصلا فاکتور تعیین کننده ای نیست براشون. پافشاری نیشابوری ها برای استان شدن امروز بیشتر از اینکه ضرورت واقعی برای مردم منطقه داشته باشه، یه جور بوالهوسی است. چون میخوان مثلا شکوه تاریخی شونو دوباره زنده کنن و بگن الانم سری توی سرها هستیم. ولی نیشابور اگر در گذشته به مرکزیتی هم رسید دلایل خاص سیاسی داشته به خاطر اینکه حاکمان اون زمان که اکثرا غیر شیعه بودن میخواستن بین دو شهر مرکز شیعه یعنی بیهق و مشهد که مدفن امام رضا امام هشتم شیعیان بوده، مرکز قدرتی داشته باشن و اجازه تحرک به شیعیان رو ندن. که به همین خاطر نیشابور رو به این دلایل سیاسی انتخاب میکنن. اما الان دیگه با شیعه شدن ایران و حکومت هاش اون دلایل سیاسی هم دیگه وجود نداره و نیشابور هیچ دلیل قانع کننده ای برای مرکزیت به این منطقه از کشور نداره.
حالا شما سبزواری ها داﺋم هم بگید نیشابور امکانات نداره چیزی که در عمل داره اتفاق میفته گرایش مردم به مهاجرت به نیشابوره این یعنی مرکز کار صنعت اشتغال و مرکز ثقل
فرودگاه به خودی خودی حتما زیر ساخت مهمی است اما باید دید چه تاثیری بر اشتغال و زندگی مردم. عزیز سبزوار گذاشته
ولی خوب حضور 60 ساله راه اهن در نیشابور و عبور از مرکز شهر و شهرک صنعتی و فولاد باعث افزایش بازدهی اقتصادی و صنعتی نیشابور شده و این یعنی اشتغال بیشتر کار بیشتر کما اینکه تنها گمرک غیر مرزی استان بعد از مشهد در شهرک صنعتی خیام فعال هست و این یعنی صادرات بیشتر یعنی کار بیشتر
در مورد دانشگاه حق با شماست دانشگاه حکیم سابقه قطعا بیشتر و بالاتری نسبت به دانشگاه نیشابور دارددو قطعا دانشگاه دولتی نیشابور نیازمند تلاشی خیلی بالاتر است تا اما در عوض تنها دو دانشگاه ازاد در استان هستند که درسطح جامع که بالاترین سطح ازاد هست فعالیت می کنند من باب اطلاع دانشگاه ازاد مشهد و دانشگاه ازاد نیشابور جامع هستند دانشگاه ازاد سبزوار واحد خیلی بزرگ می باشد و هنوز جامع نشده است
در مورد راه های مواصلاتی حتما حق با شماست اما قابل توجه این که با توجه به همه این جهات و اینکه شاخص راه مواصلاتی پایین تر هست شاهد اقبال و مهاجرت به نیشابور بیشتر از سایر نقاط استان هستیم یعنی با ارتقای راه های نیشابور موقعیت نیشابور از حیث ثقل جمعیت و اقبال با هیچ کجای استان قابل رقابت نخواهد بود
در مورد شهرستان های اقماری هم به هر حال دیر یا زود میان جلگه و زبرخان با توجه به جمعیت زیاد به شهرستان تبدیل خواهند شد نگرانی از این بابت نیست
مساله مهم اینجاست نیشابور طی این همه سال بعد از این همه تبعیض و رسیدگی بی حد و حصر دولتی به بقیه شهرهای خراسان هنوزم دومین شهر استان از لحاظ جمعیتی است یعنی بعد این همه بی مهری هم اقبال مردم به این شهر خراسان و یکی ربع های چهارگانه خراسان زیاد است
دوست سبزواری عزیز حب وطن خیلی خوبه شما می تونی سطح بقیه شهرها رو پایین بیاری ولی در مورد نیشابور که دو روز ملی در تقویم کشور داره و همه مردم ایران به بزرگی ازش یاد می کنند منطق حکم می کند که عقلانی و به دور از احساسات کورکورانه قبیله ای و قومی برخورد کنی چون بی احترامی به نیشابور به عنوان تاریخ خراسان به احترامی به تو سبزواری خراسانی هست و بالعکس
ما هم دعا می کنیم.
ارزو هم بر جوانان عیب نیست
کاشمر و خلیل اباد هم حتما میاد زیر نظر سبزوار شک نکن تربت و نیشابور رو قبول نمی کنه میاد زیر نظر سبزوار!!!!!
تنها راه ازیاد جمعیت خود سبزواری ها است ماشالا همت سبزواری ها زیاد من مطمﺋن ام ایشالا قبل 1400 به 2 میلیون هم می رسید
ولی من حرفم کلا اینجا در مورد استان شدن و این حرفا نبود حرف من اینه که وقتی جمعیت یک منطقه روبرو یعنی اقبال به مهاجرت به اون شهر بیشتر
نکنه قابل بخر اینه که سبزوار که امکانات خوبی هم داره ولی با رشد جمعیت خوبی علی رغم امکانات روبرو نیست کما اینکه در چند سرشماری جمعیت بیشتر و برابر نیشابور داشت به نظر شما دلیل این موضوع چی می تونه باشه؟
یعنی شهری که امکانات بیشتری داره مثل سبزوار با اقبال کمتری مواجه شده؟
ضمنا اگر به این امید و هوا هستید که نیشابور رشدی مثل رشد کرج داشته باشه و به پیشرفت برسه سخت در اشتباهید چون نیشابور اگرچه شهر اقماری مشهده اما فاصله اش تا مشهد خیلی بیشتر از کرج تا تهرانه. از دوبرابرم بیشتره. یعنی نه اونقدر زیاده که دیگه شهر اقماری محسوب نشه نه اونقدر کمه که همه سرریز جمعیت مشهد بریزه توی نیشابور. اتفاقا مشهدی ها چندتا کار هوشمندانه توی سالهای اخیر کردن که به ضرر نیشابوره. ایجاد شهرهای جدید بینالود و گلبهار دقیقا در راستای اینه که از این به بعد سرریز جمعیت مشهد بیشتر بره به سمت این شهرهای جدید. چون مشهدی ها با نگاه تنگ نظرانه ای که دارن شدیدا از اینکه هر شهری در استانشون بزرگ بشه و بتونه براشون شاخ بشه میترسن. به همین خاطر نمیخوان اجازه بدن نیشابورم بیشتر از این رشد کنه.
ضمنا بازم یادآوریتون میکنم ملاک فاصله خیلی مهمتر از ملاک جمعیت شهر مرکز استانه. چون بجنورد و بیرجند که سال 83 استان شدن هر دوشون جمعیتشون از سبزوار و نیشابور کمتر بود اما چون فاصله شون بیشتر بود اونا استان شدن. عادلانه ترم همین بود چون باید با ایجاد استانهای جدید امکانات در همه مناطق کشور توزیع بشه نه اینکه توی یک گل جا با فاصله کم دو تا مرکز استان با همه امکانات و تشکیلات اداری باشه و بعد چند صد کیلومتر دیگه هیج مرکز استانی نباشه.
اصلا اگه مردم نیشابور یک مقدار عدالت و اخلاق انسانی داشته باشن خودشون میفهمن که در حال حاضر استان شدن بیشتر حق سبزوار و تربت حیدریه است که مناطق دورتری هستن. ملاک جمعیت هم برای کل استان مد نظره نه فقط شهر مرکز استان. نیشابور اگرچه خودش الان پر جمعیت تر از سبزوار و تربت حیدریه است، اما چون شهرهای اقماری نداره که حاضر به تبعیت از نیشابور باشن در نهایت می مونه همون خود شهرستان نیشابور و فیروزه یعنی زیر 500 هزارنفر. اما سبزوار در غرب استان حداقل میتونه شش هفت شهرستان رو با جمعیتی دست کم تا 600 و حتی 700هزارنفر داشته باشه و چون مرز مشترک با دو استان دیگه داره شاید بعضی شهرها و مناطق اون استان ها هم بیان زیرمجموعه این استان جدید قرار بگیرن ولی نیشابور کاملا محصوره در داخل استان و بین رقیب های سرسخت از هر طرف
اگر می تونید استان بشید کما اینکه اگر می تونستید تا الان 10 بار استان سربداران اعلام میشید
از این دلیل ها چندین و چند بار از امثال شما دیدیم و خندیدیم . میگه صنایع نیشابور سرریز مشهده ... جمعیت نیشابور سرریز مشهده .... دلتون به همین حرف ها خوش باشه .. . . انگار فولاد سبزوار یا همون جوین رو خود سبزوار ی ها احداث کردن یا دانشگاه رو دولت نساخته بلکه خود سبزوار ساخته . نماینده تون چند سال پیش می گفت برای سرمایه گذاران فرش قرمز پهن می کنیم . ولی انگار نتونستن و طبق اقرارخودت از نیشابور عقب موندن. ضمنایک سری هم به صنایع مختلف از قبیل صنایع غذایی ، قطعات خودرو ، داروسازی و...توی شهرک های صنعتی بزن بد نیست . ببین صاحبان اکثرا نیشابوری هستن. کما اینکه جذب سرمایه گذار هم خودش هنره
اما وقتی دولت میاد در سبزوار دانشگاه میسازه، مسلما دیگه هدف اصلی خود سبزواره که می تونه به همه شهرهای اطراف هم پوشش بده. درباره جذب سرمایه گذار خصوصی هم که هنره، سبزواری ها از نیشابوری ها خیلی بهتر عمل کردن از جمله در زمینه ساخت فرودگاه و هتل چند ستاره، چندین سال جلوتر از نیشابور . و اینکه چرا جمعیت نیشابور بیشتره دقیقا به همون دلیل سر ریز اجباری امکانات از مشهد به نیشابوره.
چرا شهریار و ورامین که زمانی خیلی از کرج بزرگ تر بودن و موقعیت مواصلاتی بهتری داشتند به موقعیت کرج نرسیدن می تونم نظرتون. رو بدونم؟
اولا کرج سالهاست چهارمین کلانشهر پرجمعیت کشور بوده و هست. یعنی خود شهر کرج با جمعیت بیش از 1500000نفر، به تنهایی و بدون نیاز به هیچ شهر دیگری که حاضر به تبعیت از مرکزیت کرج باشد، باز جمعیت و شرایط کافی برای استان شدن را داشته است.
ثانیا با وجود این جمعیت و امکانات بسیار بالا کرج خیلی هم دیر مرکز استان شد. دیرتر از شهری مثل قزوین که جمعیتی بسیار کمتر از کرج داشت اما فاصله اش از تهران بیشتر بود. اتفاقا همانطور که در مورد کرج می بینید، سرنوشت نیشابور هم همین است. یعنی حالا حالاها باید در خانه مادری بماند.
ثالثا وضعیت نیشابور از کرج بسیار بدتر است. زیرا کرج وقتی بالاخره استان شد، چهارمین کلانشهر کشور بود و تا فاصله ی چهارصد، پانصد کلیومتری خود از هر طرف (به غیر از تهران) هیچ شهر رقیب دیگری نداشت. اما جمعیت شهر نیشابور در حال حاضر تنها 20 هزارنفر بیشتر از سبزوار است. و مردم سبزوار با امتیازات منحصر به فردی که در شهر خود می بینند مدعی جدی استان شدن بوده و هستند.
تنها راهی که نیشابور شاید بتواند زودتر و شاید طی یک دهه آینده به مرکزیت استانی مستقل برسد، این است که در ابتدا رقبای سرسخت خود را از سر راه بردارد و این ممکن نیست جز اینکه سبزوار و تربت حیدریه قبل از نیشابور استان شده باشند، وقتی این دو شهر نباشند دیگر کسی سر راه استان شدن نیشابور سنگ اندازی نمی کند، کسی آماده آشوب به راه انداختن نیست، کسی علیه نیشابور و موقعیتش در خراسان حرف نمی زند و نیشابوری ها می توانند اینترنت را از نقشه استان خیالی خود بدون هیچ رقیبی در نام یا در شهرهای تابعه پر بکنند و مسائل امنیتی و اجتماعی منطقه شمال شرق کشور را تهدید نمی کند و نیشابور اگر نتواند همزمان با این دو شهر استان شود، می تواند با فاصله ی خیلی کوتاهی خودش را به جمع مراکز استان برساند.
چرا سبزوار با اینکه کانون مواصلاتی استان هست و تمام امکانات رو وارد از لحاظ جمعیت از نیشابور عقب افتاده است معمولا مردم که مهاجرت می کنند به کانون اصلی مهاجرت می کنند می خواستم ببینم نظر شما چیه ؟
پس حرف خودتون نیشابور هم صنایع داره هم کار پس کانون جمعیتی هست لطفا ثمره کانون مواصلاتی رو تشریح کنید ممنون