مهدیه عابدی / مجله اینترنتی اسرارنامه 

 طرح ملی گفتگوی خانواده با عنوان کارگاه مشارکتی مسئله یابی نهاد خانواده، با حضور فعالان سمن ها، استادان دانشگاه، کارشناسان دستگاه های اجرایی و اصحاب رسانه با همکاری امور بانوان فرمانداری سبزوار، روز پنجشنبه در محل دانشگاه حکیم سبزواری برگزار شد.

به گزارش مجله اینترنتی اسرار نامه، در این نشست که جنبه آموزشی و پژوهشی نیز داشت افراد شرکت کننده و صاحب نظر مبادرت به باز گو کردن دیدگاه ها و نقطه نظرات خود در خصوص آسیب های اجتماعی به ویژه در حوزه زنان و کودکان کردند، که در نهایت  قرار است تمامی این نظرات برای بررسی بیشتر و ارائه گزارش به دفتر امور بانوان ریاست جمهوری و انجمن جامعه شناسی ایران فرستاده شود.

سیاست گذاری این مرحله از کارگاه مبتنی بر شرکت افراد نخبه در حوزه جامعه شناسی است که علاوه بر سبزوار در 31 استان و 48 شهرستان دیگر در حال اجرا است.

دکتر محمد رونق دبیر و نماینده انجمن جامعه شناسی ایران، استاد  دانشگاه پیام نور بجنورد و مدرس این کارگاه با مغتنم شمردن این فرصت برای همکاری و همیاری بیشتر برای به حداقل رساندن آسیب های اجتماعی گفت: مرحله دوم این کارگاه نیز قرار است در آینده ای نزدیک در قالب گفتگوی بین نسلی و گروه های هدف از جمله: پدران، مادران و کودکان از حیث مسئله شناسی خانواده مطلوب برگزار شود.

وی با اشاره به اینکه میزان گفتگوهای سازنده در خانواده ها به حداقل رسیده است، مهارت و توانایی گفتگوی فردی و اجتماعی را از مؤثر ترین راهکار ها برای کاهش آثار سوء در این بابت خواند و ازاعضای شرکت کننده در این کارگاه آموزشی خواست تجربیات، دیدگاه ها و نقطه نظرات خود را برای بررسی علت ها و پیامد های معضلات اجتماعی در قالب کار فردی و مشارکت گروهی بیان کنند.

رونق هدف از برگزاری این نشست را ارائه راهکارها و پویش های درون اجتماعی برای حل شدن آسیب های اجتماعی دانست که در صورت جمع بندی نهایی به ارگان ها و نهاد های زیربط از جمله بهزیستی ها فرستاده می شود.

در فرایند روند این کارگاه یک روزه افراد در گروه های چند نفره به مشورت و گفتگو با یکدیگر پرداخته و در مورد مسائلی همچون بالا رفتن سن ازدواج، ازدواج های اجباری، زنان سرپرست خانواده، اعتیاد، طلاق و ... به گفت و شنود متقابل مشغول شدند که در پایان این تبادلات نمایندگانی از هر گروه به بیان دیدگاه های کارشناسی خود در خصوص مسائل مربوط به ناهنجاری های موجود در جامعه و پیامد های آن پرداختند که به گوشه ای از آن مباحث اشاره می کنیم:

تغییرات فرهنگی، مهم ترین مسئله در چالش های اجتماعی

از آنجا که پایه بسیاری از آسیب های اجتماعی و نهادینه شده در بطن جوامع بحث عدم آموزش است، کیفیت و طریقه آموزشی در این راستا از اهمیت بسیاری برخوردار است، البته این آموزش ها باید مبتنی بر پایه شناخته شده و اصولی باشد که در زندگی اجتماعی مفید واقع شود.

سازه ها و ساختار های آموزشی در ایران دچار ضعف شدید شده است که در صورتی که بستر های درونی و اجتماعی فراهم نباشد خصوصا در حوزه تعلیم و تربیت در مدارس ،آنچنان که باید تاثیری نخواهد گذاشت.

تعیین کننده بودن این تعالیم در دوران کودکی که به آن بی توجهی می شود، نبودهمبستگی اجتماعی و عدم توامند سازی های قشرهای آسیب پذیر، به خشونت در خانواده ها و بحران های هویتی، ناتوانی در فرزند پروری و کمبود های عاطفی منجر می شود که نتیجه ای جز بروز بیماری های رفتاری نخواهد داشت.

بحران هویتی در گذر سنت به مدرنیته

بروز بحران های هویتی  بالاخص در جوامعی که در آن نقش افراد به خوبی تعریف نشده و افراد انسانی به طور صحیح مورد شناسایی قرار نگرفته و نقش ضرورت احترام متقابل را در روابط بین فردی کم رنگ تلقی می کنند بیشتر دیده می شود.

از این رو مطلق گرایی صرف معضلی است که در گذر زمان به بحران هویتی تبدیل می شود. آسیبی که مسائلی نظیر طرد شدن از بنیان خانواده، کودک مادری و پرخاشگری به خصوص در میان نوجوانان رادر پی خواهد داشت.

فقر، نقطه تاریک یک اجتماع

شاید در ظاهر امر از فقر بیشتر به عنوان فقر اقتصادی و مالی یاد می شود اما با توجه به بروز و ظهور آسیب های نو در جوامع به ویژه جوامع در حال گذار از فقر فرهنگی نیز به عنوان موضوعی باز تولید کننده یاد می شود.

در صورتی که بسیاری از مشکلات ادر جامعه  ما از جمله نابرابری، بی عدالتی و مواردی از این دست را در نگاه کلان باید جزء اثرات فقر اقتصادی دانست اما در حال حاضر ریشه بسیاری از مسائل نامتعارف مانند تکدی گری، بیماری های روانی و جسمانی در کودکان، عدم خود شکوفایی، نبود امنیت، کودک همسری، خشونت های عاشقانه، و عدم گفتگوی متقابل از فقر فرهنگی نشآت می گیرد که باید بشتر و دقیق تر نسبت به فقر اقصادی در نظر گرفته شود.

ازافزایش طلاق های عاطفی تا جدایی های قانونی

آمار ها نشان می دهد یکی از پیامد های نداشتن مهارت های درون خانوادگی و عدم درک  و شناخت متقابل از یکدیگر،رنجش های عاطفی را به میزان قابل توجهی افزایش داده است.

ازدواج های اجباری، نارضایتی های جنسی، روابط فرا زناشویی، صفحات مجازی، بدگمانی های مطلق، مشکلات مالی و فقر فرهنگی از جمله مواردی هستند که ابتدا سبب بروز طلاق های عاطفی و سپس جدایی های قانونی زوجین می شود که در نهایت به افزایش زنان مطلقه آسیب پذیر، تن فروشی، کودکان تحت آزار های روحی و جسمانی خواهد شد.

در پایان این کارگاه علاوه بر مطرح و گفتگو کردن  موضوعات ذکر شده و نتایج مخرب هر کدام، به ارائه پیشنهادات برای حل این تعارضات در قالب پویش های اجتماعی ، ساز و کار های اجرایی و ایجاد کمپین های گسترده و فراگیر که قرار است در طی فرایندی کارشناسی شده در انجمن جامعه شناسی ایران مورد مطالعه قرار گیرد پرداخته شد.

نظر خبرنگار اسرار نامه درخصوص کارگاه برگزار شده: با توجه به فراگیر شدن آسیب های اجتماعی در حوزه خانواده خصوصا در میان کودکان و زنان، به نظر می رسد با مفروض دانستن داده ها و یافته های مطرح شده و بررسی آن ها در نگاه های کارشناسی شده و برگزاری کارگاه های این چنینی، زمانی می توان از اثرگذاری مثبت اینگونه اقدامات صحبت به میان آورد که بسیاری از ناهجاری ها در میان قشرهایی که کمتر توجهی به آن ها می شود تا میزان قابل توجهی کاهش یابد.

در حاشیه قرار گرفتن بسیاری از اقشار آسیب پذیر در حوزه مطالعاتی نمی تواند آنچنان که باید این مهم را تحقق بخشد.چنان که می دانیم قسمت زیادی از ساز و کار های مدیریتی و دولتی در کشور ما متاسفانه چنان که باید تاثیری بر اینگونه وقایع نمی گذارد و در ظرف مدت کوتاهی به فراموشی سپرده می شود.

امید است با نگاه های تخصصی در این حوزه در آینده ای نزدیک شاهد بازخورد این قبیل راهکارها به ویژه در حوزه بحران های درون خانوادگی و اجتماعی باشیم.