پیاده و پیاده رو در شهر{بخش اول} حرکت پیاده طبیعی ترین، قدیمی ترین و ضرورترین شکل جابجایی انسان در محیط است و پیاده رو هنوز مهمترین امکان برای مشاهده مکانها ، فعالیتها واحساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزشها و جاذبه های نهفته در محیط است.زمانی که فضا برای آسایش و حضور ایمن و فعال عابر پیاه در شهر مناسب نباشد،اولین قشری ک از حضور در شهر محروم میشوند گروههای ویژه یعنی سالمندان ،معلولین،کودکان و زنان میباشند.در حالیکه این قشر درصد زیادی از استفاده کنندگان از فضای شهری را تشکیل میدهند،عدم حضور آنهابه معنای محرومیت بحش مهمی از شهروندان در شهر است. لذا پیاده روی بخشی از انجام تمامی سفرهای روزانه شهروندانو مهمترین آنهاست وما شاهدیم که شهروندان جهت پیاده روی روزانه در ساعات اولیه روز و یاساعات پایانی شب به بولوار توحید شهر در حال تردد بوده که حجم زیادی از ترافیک شهری را دارد و چه خوب بود که دیگر محله های پیاده روی در داخل شهر قبل از هر برنامه ای در نظر گرفتته میشد تامردم مجبور به استفاده از خودروها نباشند ،چون هدف اصلی در مدیریت شهی فراهم نمودن آسایش و رفاه و کاهش حجم مسافرت های درون شهری به واسطه ی خودرو است .همیشه در اذهان ما تصاویری از مکانهایی از شهر ،که زمانی را در آن سپری کرده ایم،وجود دارد.آن مکانها چه جور جایی هستند؟مسلما شرایطی آنها را برجسته ساخته، شرایطی که باعث میشود از آنها صحبت شود،تعریف و تمجید شود،و در نهایت دوست داشته شوند.باید به سمتی پیش رویم که بتوانیم از تضییع حقوق شهروندان در محیط های شهری و بر باسازی اقتصادی محیط های شهری که از خودرو آسیب دیده اند،جلوگیری و اصلاح نماییم. از یکطرف افزایش رو به رشد تولید خودروهای بی کیفیت در کشور و گران قیمت بودن خودروهای با کیفیت خارجی مردم جامعه چاره ای جز خرید خودروهای بی کیفیت و نسبتا گران نموده و از طرف دیگر افزایش حجم خودرو بالغ بر شصت هزار خودرو در خیابانهای از قبل طراحی و ساخته شده برای اسب ودیگر وسایل نقلیه موتوری محدود و پیاده رو برای دسترسی جمعیت پایین نه برای جمعیت دویست وپنجاه هزار نفری شهر امروزی و استفاده تجاری از خیابان های شهر به جای احداث پارکینگ های عمومی همه به سمت هنجار شکنی و نقض حقوق شهروندی گام برداشته ایم.سوال اصلی این است که وجه غالب در نگرش های شهری به عنوان استفاده کننده چه کسی است؟ماشین یا انسان؟و آیا ما در مدیریت شهری به دنبال آسایش و رفاه شهروندان هستیم یا نه؟به عنوان نمونه کهاکثر شهروندان از خیابان شریعتمداری خرید داشته اند وآیا خیابان ظرفیت پارکومتر و تردد خودرو را دارد ؟مگر میشود از خیابان دوازده متری پیاده رو ،تردد خودرو ، موتورسیکلت،پارکومتر و حمل بار را داشته باشیم؟[آقا اگر به ما شهروندان رحم نمیکنید ماز حق خودمان گذشتیم لااقل به خیبان رحم کنید .] و میشود از این خیابن به عنوان اولین خیابان پیاده رو شروع کرد و به دیگر خیابانها تعمیم داد و از شهردار محترم انتظار این برنامه که مفید به حال فرسوده و خسته ی شهر است ،میرود. عابر پیاده مهمترین بخش رفت و آمد شهریست:شهر متعلق به شهروندان است.هنگامی که دسترسی عابران وشرایط حاضر برایشان بهبود داده شود،افراد بیشتری از فضای شهری استفاده میکنند.حضور و استفاده همراه با رضایت مهمترین فاکتوریست که در طراحی پیاده روها و در فضاهای مورد استفاده افراد پیاده ،مد نظر گرفته میشود. مسلما توزیع مناسب فعالیتها در ابعاد کلان شهری مهم است.زیرا باعث شده مردم ساکن در شهر از امکانات بالقوه محلی در تامین مقاصد سفرهای درون شهری که شامل سفر به منظور خرید ، کار و تفریح میباشد،بدون نیاز به وسیله نقلیه شخصی برخوردار شوند و تنها به اتومبیل وابسته نباشند.و لذا فضای بهتر برابر با حضور بیشتر برابر با موفقیت بیشتر فضا و عرصه.هنگامی میتوان گفت در طراحی و مبلمان شهری موفقیت بیشتری داشته ایم که باعث حضور بیشتر شهروندان در ان محیط و فضا باشیم .یک فضای امن،جذاب،راحت و آسان به لحاظ دسترسی برای جذب شهروندان میتواند موثر باشد. هنگامی که فضاهای طراحی شده،فاکتورهای ذکر شده را دارا باشند،میتوان امیدوار بود که فضا مورد استفاده واقع شده و مورد استقبال قرار میگیرد.استفاده عابرین میتواند جهت دار و چند منظوره باشد.مانند:افزایش سطح ارتباطات،ایجاد و افزایش حس شهروندی،انجام فعالیتهای ورزشی،کاهش میزان جرم وجنایت،کاهش تصادفات شهری،دوام بیشتر فضایهای شهری و حفظ ونگهداری آسانتر شهرو افزایش امنیت شهری اشاره کرد.... سعید نورآبادی