سریال تلویزیونی سربداران این روزها از شبکه «آی فیلم» سیمای جمهوری اسلامی ایران در حال پخش است.

به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه، سربداران نام قیامی تاریخی است که در قرن هشتم هجری با انگیزه بیرون راندن متجاوزان مغول از خاک ایران، اولین جرقه های آن در روستای باشتین در غرب سبزوار زده شد و سرانجام با شکل گیری این نهضت شهر سبزوار به عنوان پایتخت آنان انتخاب شد و سرانجام درنتیجه همین قیام اولین دولت شیعه دوازده امامی و مردمی ایران در محدوده های وسیعی از شمال شرق و شرق و شمال ایران تأسیس شد.

اولین رهبر سیاسی و نظامی سربداران پهلوان عبدالرزاق باشتینی و اولین رهبر مذهبی سربداران شیخ خلیفه مازنردانی بود. شیخ حسن جوری نیز پس از شیخ خلیفه مازندرانی به عنوان دومین رهبر مذهبی سربداران برای مدتی به فعالیت پرداخت و سرانجام به قتل رسید.

با توجه به اهمیت نهضت سربداران در تاریخ ایران، پس از وقوع انقلاب اسلامی در سال 1357 اولین سریال تاریخی و فاخری که توسط صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ساخته شد، سریال سربداران بود.

سریال سربداران نه تنها روایتگر بخش درخشانی از تاریخ ایران زمین بود، بلکه خود به نقطه عطفی در تاریخ سریال سازی صدا و سیمای کشور تبدیل شد.

یکی از جنبه های اهمیت سریال سربداران موسیقی هنرمندانه آن بود که توسط استاد فرهاد فخرالدینی ساخته شد.

روزنامه جام جم این روزها که دوباره سریال سربداران درحال پخش از تلویزیون است به همین مناسبت یادداشت جالبی را به موضوع موسیقی سربداران اختصاص داده است که در ادامه مطالعه خواهید کرد:

موسیقی ماندگار سربداران

از سریال‌ها و فیلم‌های خوب معمولا یک چیز به یاد می‌ماند. به عنوان مثال با یادآوری سریال هزاردستان خیلی‌‌ها به یاد بازی محمدعلی کشاورز می‌افتند یا با پخش سریال روزی روزگاری، لهجه‌ها یا صلابت بازی بازیگران آن در ذهن نقش می‌بندد اما وقتی نام سریال «سربداران» به میان می‌آید اولین چیزی که از آن به ذهن می‌‌رسد، موسیقی ماندگار آن است.

سریال سربداران سال ۱۳۶۳ بر اساس قیام سربداران خراسان به‌رهبری شیخ حسن جوری علیه استیلای مغول بر ایران ساخته‌ شد. کارگردان این مجموعه محمدعلی نجفی بود و کیهان رهگذر نویسندگی و مشاور کارگردانی آن را به عهده داشت‌ و بازیگرانی چون امین تارخ، محمدعلی کشاورز، علی نصیریان، زنده‌یاد فیروز بهجت‌محمدی و افسانه بایگان در آن بازی کردند. این سریال هر شب از شبکه آی‌فیلم پخش می‌شود تا دوباره خاطره شیخ جوری و سیاست‌بازی‌های قاضی شارح با موسیقی دلنشین فخرالدینی زنده شود.

از قدیم گفته‌اند هر چیز که از دل برآید، لاجرم بر دل نشیند؛ ضرب‌المثلی که در مورد سریال سربداران و موسیقی متنش کاملا مصداق دارد. فخرالدینی با ساخت موسیقی سریال سربداران، موسیقی سریال‌های تاریخی را ارتقا داد. هرچند در دهه 60 شاهد سبکی متفاوت و در خور توجه در موسیقی متن فیلم و سریال بودیم. این ویژگی‌ها در سریال‌هایی همچون سلطان و شبان، بوعلی سینا و هزاردستان نیز وجود داشت که هنوز هم جایگاه خود را بین مردم حفظ کرده‌اند.

فخرالدینی در ساخت سریال سربداران با رعایت نکاتی چون استفاده از گنجینه موسیقی ملی و محلی ایران و به‌کارگیری تکنیک‌ها و سازهای غربی در کنار سازهای ایرانی و محلی توانست یکی از ماندگارترین موسیقی‌های آثار تلویزیونی را خلق کند.

این موسیقی داستان ستم تلخ ایلخانان مغول بر مردم این سرزمین را بیان و شنونده را در آن فضا قرار می‌دهد. این موسیقی با تم خاص خود، شور و هیجان را به بیننده منتقل می‌کند و باعث می‌شود او در حالتی خاص آماده دیدن یک‌مجموعه تاریخی شود.

یکی از نکات برجسته موسیقی سربداران، موسیقی تیتراژ اول آن است که حماسی است و نت‌ها و سازهای آن چنان دقیق انتخاب شده‌‌اند که اگر این موسیقی در هر کجا و از طریق هر رسانه‌ای پخش شود، آنهایی را که سریال سربداران را دیده‌اند یاد این مجموعه می‌اندازد.

فخرالدینی موسیقی متن و تیتراژ سریال‌های امام‌علی(ع)، روزی روزگاری، کیف انگلیسی و کلاه پهلوی را هم ساخته است. هر کدام از این سریال‌ها بخشی از موفقیت خود را مدیون موسیقی خوب هستند چنانچه منتقدان و کارشناسان هر زمان درباره ویژگی‌های منحصر به‌فرد سریال امام علی‌(ع) یا سربداران سخن می‌گویند حتما یادی هم از موسیقی آنها می‌کنند.

یکی از راه‌های موفقیت فخرالدینی در ساخت موسیقی‌های ماندگار برای سریال‌های فاخر تلویزیونی، شناخت دقیق و خوب او از سازهای ایرانی و موسیقی بومی و محلی است. او بخوبی می‌داند چگونه از ترکیب سازهای ایرانی و غربی برای ساخت یک موسیقی تاثیرگذار و ماندگار استفاده کند.

منبع: روزنامه جام جم

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

سربداران در سایت سازمان ملل مورد توجه و احترام است