یک استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی گفت: لغت نامه دهخدا مدیون تاریخ بیهقی است. زیرا تقریبا در 90 درصد کلماتی که دراین لغت نامه گردآوری شده است به عنوان اولین شاهد نثر از تاریخ بیهقی نمونه آورده شده است.
به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه، دکتر محمدجعفر یاحقی که شامگاه پنجشنبه اول آبان در همایش بزرگداشت ابوالفضل بیهقی در سبزوار سخنرانی می کرد، افزود: لغت نامه دهخدا همچنین به عنوان شاهد نظم نیز در اکثر موارد از شاهنامه فردوسی نمونه هایی برای هر کلمه پیدا کرده است و بنابراین شاهنامه فردوسی و تاریخ بیهقی دوشدادوش یکدیگر سهم مهمی در  عرصه زبان و ادبیات  فارسی دارند.
عضو پیوستهٔ شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی سپس اظهار داشت: : به دلیل علاقه ای که به تاریخ بیهقی داشته و اکنون نیز دارد، پژوهش های مختلفی روی آن انجام داده و آنقدر با این اثر گرانسنگ ادبی ایران عجین شده است که برخی اطرافیان نام وی را بیهقی صدا می زنند.
دکتر یاحقی سپس گفت: سبزواری ها اگر خواستار ثبت اول آبان به نام روز بیهقی در تقویم کشور هستند، خواسته به جایی دارند زیرا لازم است همانطور که در تقویم کشور روز شعر فارسی داریم، روزی نیز به نام نثر فارسی ثبت شود و برای این منظور چه روزی بهتر از اول آبان روز بزرگداشت ابوالفضل بیهقی که از سردمداران راستین نثر فارسی است.
وی ادامه داد، تاریخ بیهقی به طور همزمان دو حق برگردن ایرانیان دارد. یکی از جنبه تاریخی که منبع معتبر ما برای با خبر شدن از مهمترین مسائل روزگار حیات بیهقی در قرن چهارم و پنجم هجری است و دیگری از جنبه ادبی.
مصحح تاریخ بیهقی، سپس درباره ارزشمندی تاریخ بیهقی از جنبه ادبی توضیح داد:
نام و آثار بسیاری از شاعران ایران که امروز می شناسیم برای اولین بار در تاریخ بیهقی درج شده و رد و نشان بعضی از آن ها تنها به صورت انحصاری دراین کتاب  پیدا می شود و اگر همین بخش های باقی مانده از تاریخ بیهقی نمی بود، ما امروز خبری از بعضی شاعران قدیمی کشورمان نداشتیم و هیچ نام و اثری ازآنان نشنیده بودیم.
وی همچنین گفت: حدود 30 بیت از اشعار رودکی پدر شعر فارسی برای اولین بار در تاریخ بیهقی درج شده است و در بقیه منابع نیز اگر آورده شده است، با استناد به تاریخ بیهقی است.
وی افزود: این در حالی است که از حدود 100 هزاربیت شعری که می گویند رودکی سروده است، اکنون حدود یک هزار بیت به دست ما رسیده که از این مقدار اندک حدود 30 بیت آن از تاریخ بیهقی استخراج شده است که در نوع خود بسیار حائز اهمیت است زیرا اشعار رودکی هویت شعر فارسی است.
مدیر قطب علمی فردوسی شناسی و ادبیات خراسان همچنین گفت: بسیاری از ضرب المثل های رایج در زبان فارسی از تاریخ بیهقی استخراج شده است و بنابراین ادبیات امروز ما بسیار مدیون رنج های بیهقی در پدید آوردن این کتاب ارزشمند است.
وی افزود: یکی از هنرهای بیهقی این است که اتفاقات تاریخی را با حکایت و تمثیل بیان کرده و نیز به خوبی توانسته است در روایت هایش در عین داشتن صداقت به یک فضاسازی داستانی نیز بپردازد و همین موضوع می تواند سبب مشهور شدن حکایت های او و شخصیت هایی بشود که در تاریخ بیهقی مورد اشاره قرار گرفته اند.
یاحقی تبیین کرد، به طور نمونه اگر تاریخ بیهقی نبود که داستان حسنک وزیر را به این زیبایی روایت کند، امروز یقیناً ما ایرانیان نام و نشانی از حسنک وزیر نمی شناختیم. زیرا در بقیه منابع تاریخی به صورت خیلی مختصر و گذرا به این شخصیت پرداخته اند.
 وی در ادامه به همه ایرانیان به ویژه مردم سبزوار  توصیه کرد بیشتر قدر بیهقی را بدانند و مکان های متعددی را به نام او در سبزوار و دیگر شهرهای کشور نامگزاری کنند .
استاد شناخته شده زبان و ادبیات فرسی در دانشگاه فردوسی مشهد، سپس گفت: هرچند تاریخ بیهقی به دلیل اینکه کمی تخصصی است، کمتر درمیان عموم مردم رواج پیدا کرده است اما در چند سال اخیر به دنبال کارهای پژوهشی که توسط خود و دیگر همکارش مهدی سیدی روی این کتاب انجام گرفته و همکاری هایی که به عمل آمده است، کم کم اقبال نسبت به تاریخ بیهقی در حال افزایش است. و حداقل در بین دانشگاهیان پژوهش های متعددی دارد روی جنبه های مختلف تاریخ بیهقی انجام می گیرد.
 

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

ابوالفضل بیهقی از اولین مورخان ایرانی است که تاریخ خود را به زبان فارسی نوشته است