سرانجام 2 آذر 93 نیز از راه رسید. سالروز تولد بزرگ مرد اندیشه و قلم ایران دکتر علی شریعتی. اما امسال نیز مانند همه سال های گذشته در چنین تاریخی سبزوار، زادگاه دکتر شریعتی که دست بر قضا دومین مرکز دانشگاهی و فرهنگی شمال شرق کشور نیز هست، بدون هیچ برنامه عمده ای پیرامون بزرگداشت این فرزند شایسته دیار سربداران در سکوتی انفعالی به سر می برد.

به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه، هرچند سال هاست سکوت تنها صدایی است که در سالروز تولد دکتر شریعتی شنیده می شود و از بین همه مسئولان شهری در دولت های مختلف انگار یک نفر پیدا نمی شود که هم از دغدغه های فرهنگی لازم برخوردار باشد و هم توان اجرایی کافی را داشته باشد تا بتواند سرانجام ضرورت برگزاری بزرگداشتی در خور شأن را برای دکتر شریعتی در زادگاهش تحقق عملی بخشد، اما امسال این موضوع در چند ماه اخیر به صورتی جدی از زبان چند تن از اعضای شورای شهر سبزوار (مطرح شده است که خود نقطه قوتی است که هرچند امسال به نتیجه عملی منجر نشد، اما باید امیدوار بود این مقدمه ای باشد برای به نتیجه رسیدن صحیح این پروژه در سال های آینده.

چرا بزرگداشت شریعتی ضروری است؟

همه شهرها ، کشورها و جوامع بشری می کوشند تا از رهگذر افتخارات فرهنگی و مشاهیر برجسته علمی، ادبی، هنری، سیاسی و یا ورزشی و اجتماعیشان، از خود تصویری مثبت و دوست داشتنی به جهانیان معرفی نمایند.

از همین روست که ترکیه مولانای ایرانی را به دلایلی نه چندان قابل قبول در جهان به عنوان یکی از مشاهیر خود معرفی می نماید و افغانستان و تاجیکستان و سایر کشورهای همسایه ایران می کوشند، تا برخی دیگر از بزرگان این آب و خاک را نظیر ابن سینا و ابوالفضل بیهقی و ... را در زمره مشاهیر خود معرفی نمایند.

حالا اگر مدتی بعد آشوب های ناشی از جنایت های داعش در کشور سوریه که پیکر دکتر شریعتی به شکل امانت در آن جا به خاک سپرده شده است، فروکش کند و این کشور بخواهد دوباره وجهه فرهنگی خود را در جهان بازسازی نماید، هیچ بعید نیست که مانندترکیه بخواهد از وجود مدفن شخص بزرگ و اثرگذاری چون شریعتی که آوازه نام و اندیشه اش علاوه بر ایران در برخی دیگر از کشورهای جهان نیز پیچیده است، به نفع خود بهره برداری نماید.

 این در حالی است که شهر سبزوار با وجود برخورداری از صدها مشاهیر برجسته علمی و فرهنگی یا اکثراً ناشناخته باقی مانده است و یا هر از گاهی در رسانه های پرمخاطب کشور با نام افرادی لوده و مطرب پیشه به اذهان عمومی یادآوری می شود. نظیر آنچه در ماه های ابتدایی امسال اتفاق افتاد و بسیاری از رسانه های کشور نیز آن پرداختند و به نظر می رسد این هیچ مناسب شأن وجایگاه مذهبی دارالمومنین سبزوار شهر بسیاری از مراجع عظام تشیع نباشد، که با وجود چنان بزرگانی، با چنین پدیده های سخیفی به ایرانیان و جهانیان معرفی شود.

در چنین شرایطی پرداختن صحیح و به دور از جنجال های سیاسی به بزرگان اهل قلم و اندیشه ای نظیر دکتر شریعتی، وظیفه اولیه و دین سنگینی بر گردن تمامی مسئولان و صاحب منصبان فرهنگی دیار سربداران است. از رئسای تکیه زده بر صندلی مدیریت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره های مختلف گرفته تا اعضای شورای شهر و حتی فرمانداران و امام جمعه معزز و .... تا حتی اگر در زمینه جلوگیری از ظهور و بروز افرادی که نام این شهر را با مطربی و یا بدتر از آن دعواها و عربده کشی های خیابانی به رسانه ها می کشانند، کاری از دستشان ساخته نیست، حداقل بتوانند درمعرفی چهره فرهنگی واقعی دارالمومنین سبزوار به کشور وظیفه خود را ایفا نمایند.

دلواپسی های سیاسی بلای جان موضوعات فرهنگی سبزوار:

عده ای اصرار دارند همه چیز را سیاسی ببینند و وقتی سیاسی دیدند به سرعت برایش دلواپس شوند و حاصل دلواپسی ها هم معمولا در ایران به اقدامات خردمندانه و حساب شده ختم نمی شود، بلکه به مسکوت باقی گذاشتن موضوع سیاسی شده و رفتار منفعلانه در قبال آن منجر می شود.

بلایی که دامن شریعتی و تعداد دیگری از بزرگان سبزوار را هم گرفته است. البته قابل انکار نیست که شریعتی به طور کل یک نویسنده و متفکر و منتقد ادبی، مذهبی، تاریخی، سیاسی و اجتماعی بود اما خوشبختانه علی رغم برخی انتقادات که به دیدگاه هایش وارد است، در مجموع یکی از نویسندگان مورد تأیید نظام جمهوری اسلامی است و همه آثار او سال هاست که آزادانه در همه شهرهای ایران منتشر و خرید و فروش می شود و از طرفی محبوبیت گسترده ای در میان عموم مردم دارد و نامش و تکه کلام های منتسب به او، از پربسامدترین نام ها و جملات حکیمانه رایج در میان جوانان ایرانی است.

با این حال شریعتی انگار در سبزوار بیش از جنبه های ادبی، مذهبی، تاریخی و اجتماعی که دارد، از منظر سیاسی مورد توجه و حساسیت قرار گرفته است. آن هم به شکلی افراطی. و البته در این برخوردهای افراطی نه تنها مخالفان او مقصرند بلکه موافقان افراطیش نیز بی تأثیر نبوده اند و از همه بدتر گروهی هستند که قصد سواستفاده از اندیشه های شریعتی را دارند و همین موضوع باعث شده است که بزرگداشت دکتر شریعتی در سبزوار سخت تر شود و شماری از مسئولان گمان کنند، بهترین رویکرد در مقابل شریعتی برای جلوگیری از بروز برخی اختلافات مسکوت نگاه داشتن اوست.

استناد آن دسته از مسئولانی که سکوت منفعلانه در قبال شریعتی را در سبزوار برگزیده اند، ممکن است به بعضی رفتار و سخنان برجای مانده از حضرت امام خمینی (ره) درباره شریعتی باشد که معمولا رویکرد سکوت هوشمندانه را در قبال این اندیشمند بزرگ دیار سربداران اتخاذ می کردند. اما نکته مهم اینجاست که در تحلیل رویکرد سکوت امام خمینی (ره) درباره دکتر شریعتی نمی بایست از  شرایط زمانی آن غافل شد. زیرا روزگاری که بنیانگزار کبیر انقلاب رویکرد سکوت هوشمندانه را درباره دکتر شریعتی اتخاذ می کرد مربوط به دوران قبل از انقلاب و چندسال اولیه انقلاب اسلامی بود که کشور دائما از سوی عوامل متعدد داخلی و خارجی تهدید می شد و از طرفی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران که به سرعت نیز درگیر جنگ 8 ساله تحمیلی شد، هنوز به نقطه تثبیت شده و مقتدر امروزی نرسیده بود که بتواند همه تهدیدات همزمان را به خوبی دفع نماید.

اما امروزه با گذشت 35 سال از عمر انقلاب اسلامی ایران، نظام اسلامی با خون شهدای معزز و رهبری هوشمندانه حضرت آیت الله خامنه ای به نقطه تثبیت و اقتدار خود رسیده است و می تواند به خوبی جلوی نحله های انحرافی و آن دسته از جریان های برانداز را بگیرد که ممکن است بخواهند از اندیشه های صحیح برخی بزرگان بهره برداری منفی کنند، بنابراین دیگر ادامه رویکرد سکوت در مقابل شخصیت مبارز و نستوه و البته محبوبی نظیر دکتر شریعتی توجیه منطقی ندارد و ناخودآگاه نقض کننده جایگاه محکم و مقتدر مذکور است.

بنابراین در چنین شرایطی که سکوت هوشمندانه حضرت امام خمینی (ره) در آن دوران سخت انقلاب و نظام اسلامی جای خود را به سکوت منفعلانه مسئولان سبزواری در دوران اقتدار نظام و ضرورت انجام فعالیت های فرهنگی داده است ، اگر این سکوت ادامه یابد می توان آن را از دو منظر عدم خلاقیت و نداشتن ابتکار عمل مسئولان شهرستان در رابطه با موضوعات مهم فرهنگی دیار سربداران و یا دلواپسی های ناشی از اغراض سیاسی برخی از آنان مورد بررسی قرار داد.

نظر اعضای شورای شهر و سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی سبزوار درباره بزرگداشت شریعتی:

خبرنگار مجله اینترنتی اسرارنامه روز گذشته به سراغ تعدادی از اعضای شورای شهر سبزوار به عنوان نمایندگان مردم در پارلمان محلی غرب خراسان رضوی و نیز سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان یکی از اصلی ترین متولیان مسائل فرهنگی دیار سربداران رفت تا نظر آنان را در خصوص ضرورت برگزاری همایش های شناخت صحیح و بزرگداشت اندیشه و پاسداشت قلم دکتر شریعتی در زادگاهش جویا شود.

محبوبه طبسی سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی سبزوار متأسفانه از هر گونه پاسخی در این زمینه خودداری نمود و انجام مصاحبه را منوط به هماهنگی با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی کرد که رسمی عجیب و نوبنیاد به نظر می رسد!

اما از میان 13 عضو شورای اسلامی شهر سبزوار  پس از پایان جلسه علنی صبح شنبه 1 آذرماه ، حدود 7 نفر با خبرنگار این مجله گفتگو کردند ، سه نفر از انجام مصاحبه سرباز زدند و 3 نفر دیگر به دلیل کمبود وقت فرصت انجام مصاحبه فراهم نیامد.

شورای شهر سبزوار در دوره گذشته دارای 7 عضو بود که تعدادی از آنان دارای وجاهت مناسب فرهنگی و هنری بودند. در این دوره علاوه بر حفظ ترکیب قبلی شورا تعدادی دیگر از اعضای عمدتاً جوان نیز به آن وارد شده اند که حضور برخی از آنان در شورا نقاط پررنگ امید برای جوانان سبزواری بود تا شاید بعد از این شاهد اقدامات موثر بیشتری در حوزه فرهنگی و هنری دیار سربداران باشند.

در این بین مسعود پسندیده که در خردادماه گذشته در سالروز درگذشت دکتر شریعتی در مزینان رسما و با جدیت تمام وعده برگزاری مراسم بزرگداشت وی را در سبزوار داد، انتظارات فراوانی را در میان اهالی فرهنگ و مطالعه و به خصوص دوستداران دکتر شریعتی به وجود آورد.

در کنار آن وعده صریح مسعود پسندیده، ازگوشه و کنار شنیده می شد که مهدی مقصودی رئیس کمیسیون فرهنگی شورا نیز پیگیر این موضوع است و بنابراین دو عضو جوان و پررأی شورای چهارم سبزوار که روی هم رفته حدود 50 هزار اعتماد از مردم سبزوار را پشتوانه خود داشتند کمر  همت بسته بودند تا در یک پروژه مشترک، به یکی از نیازهای فرهنگی دیار سربداران که عبارت است از تجلیل شایسته از بزرگان، توجه جدی نشان دهند.

پس از آن خبرهایی ناشی از همکاری و یا عدم همکاری بعضی از اعضای شورای شهر با این پروژه در محافل مختلف پیچید و دغدغه ها روز شنبه 1 آذر و نطق پیش از دستور مسعود پسندیده در این زمینه  ادامه یافت.

هرچند روز شنبه دیگر معلوم و مشخص بود که حتی اگر اعضای شورا با پروژه برگزاری بزرگداشت شریعتی در 2 آذر موافقت کنند، دیگر وقت کافی برای انجام آن وجود ندارد، اما می شد دلخوش به این داشت که این مراسم با اندکی تاخیر در هفته های بعد و یا حداقل در سالروز وفاتش 29 خرداد برگزار گردد.

اما ظاهرا اعضای شورای شهر هرچند، گویا هیچیک (حداقل آن هایی که با اسرارنامه مصاحبه کردند) با شخصیت دکتر شریعتی مشکلی ندارند، اما بعضی هایشان دلواپسی های شدید سیاسی دارند و به واسطه همین دلواپسی ها، با این خواسته صریح مسعود پسندیده، مهدی مقصودی و حسن زارعی حتی برای طرح پروژه بزرگداشت دکتر شریعتی در جلسه علنی شورا نیز مخالف بودند و دوست داشتند آن را مجدداً به کمیسیون فرهنگی بازگردانند!

حکایت ابراز نظرهای موافق ، اما دلواپسی های بازدارنده اعضای شورای شهر سبزوار پیرامون برگزاری بزرگداشت دکتر شریعتی خود حکایت مفصلی است که در گزارش بعدی به آن می پردازیم.

اما مسأله مهم در پایان این یادداشت تأکید بر این نکته است، که هرچند امسال نیز در دوم آذرماه برنامه عمده ای به یاد شریعتی در سبزوار برگزار نشد، اما مطرح شدن این موضوع در میان شوراییان و بحث و اظهار نظر درباره آن، اگر ان شاءالله تا حصول نتیجه مطلوب مورد پیگیری قرار گیرد، خود نقطه شروع خوبی است که بسیار بهتر از سکوت و بی تفاوتی سال های گذشته است.

مشروح مصاحبه آقایان حسین کارگری، حسین بروغنی، حسن زارعی، مسعود پسندیده، اسدالله نورنهنگ، مهدی مقصودی و حسن نعمت شاهی با خبرنگار اسرارنامه پیرامون شریعتی و ضرورت بزرگداشت آن، به زودی در اسرارنامه منتشر می شود.

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

2 آذر و تقابل دو رویکرد سکوت منفعلانه یا اقدام خردمندانه پیرامون شریعتی