مجله اینترنتی اسرارنامه / * عمار علوي:  به گفته مسئولان قرار است "نمايشگاه توانمندي هاي رسانه اي سبزوار " در دهه فجر برگزار شود، اين خبر خوبي است و ما هم با يادداشتي به استقبال نمايشگاه مي رويم.

برگزاري نمايشگاه دست ماست اما برپايي نمايشگاه الزاماتي دارد که اگر رعايت کنيم مي تواند بسيار پربار و مفيد باشد. برخي از الزامات نمايشگاه که به نظر ما رسيد

1- صرف برگزاري "نمايشگاه توانمندي هاي رسانه اي سبزوار" خوب است؛ چون نشان مي دهد سبزوار در زمينه رسانه ها و کار رسانه اي به حد و اندازه اي رسيده است که چنين نمايشگاهي برپا کند.
 اما اين اصلا به معناي آن نيست که حد و اندازه ما همين قدر است. مثل روشنش آن است که ما بعد از اين همه کار و تجربه رسانه اي که داريم و برايش نمايشگاه برگزار مي کنيم هنوز يک نشريه آبرومند براي سبزوار نداريم که مستمر منتشر شود. چرا؟ براي همين به نظر ما برگزاري نمايشگاه، شروع کار است و با اين نمايشگاه بايد راهي را آغاز کنيم که به کمک رسانه ها سبزوار را به جايگاه واقعي اش برسانيم

2-   در نمايشگاه بايد همه رسانه هاي شهرستان با تنوع و تفاوت شان حضور جدي داشته باشند و اساسا همين تنوع است که نمايشگاه را ديدني تر و پربارتر مي کند. تنوع و تفاوت رسانه ها در شهرستان، واقعيت است بنابراين اين واقعيت بايد در نمايشگاه هم ديده شود
. بايد رسانه هاي شهرستان با همه اختلاف سليقه و ديدگاه شان ضمن احترام به يکديگر با هم گفتگو و تبادل نظر داشته باشند. به عبارت ديگر اين نمايشگاه بايد محلي براي "همگرايي" و"هم سويي" رسانه هاي شهرستان براي اهداف مشترک باشد.
 روشن است که منظور از "همگرايی " و "هم سويي" اصلا به معناي يک شکل و يک دست شدن رسانه ها نيست که اين امر نه ممکن است و نه مطلوب. اما اين مسئله نيز ممکن و مطلوب است که رسانه ها براي رسيدن به اهداف مشترک، همگرايي و هم افزايي داشته باشند.
 رشد و پيشرفت سبزوار، بيان مسائل و مشکلات مردم، کمک به مسئولان شهري براي حل اين مشکلات، طرح کمبودها و عقب ماندگي هاي شهرستان، تلاش براي معرفي و شناساندن ظرفيت هاي سبزوار، تلاش براي بلند کردن نام سبزوار و غيره مي تواند از جمله اين اهداف مشترک باشد.

3-  قابل انکار نيست که سبزوار در يکي دو دهه گذشته به علل مختلف- که در جاي خود قابل بررسي است- بيشتر دافعه داشته است تا جاذبه. به عبارت ديگر نتوانسته ايم نخبگان، هنرمندان و مديران خود که در سراسر کشور پراکنده اند جذب و از ظرفيت و توانايي هاي بي نظير آنها براي پيشرفت شهرستان استفاده کنيم. مسئولان بايد براي اين مسئله فکري اساسي بکنند.
 نمايشگاه رسانه ها مي تواند آغازي براي جذب نخبگان و اهالي رسانه اي سبزوار باشد تا يک بار هم که شده دور هم جمع شوند و درباره مسائل سبزوار و استفاده از ظرفيت هاي شان بحث و تبادل نظر کنند. بنابراين درست است که اين نمايشگاه درباره رسانه هاي شهرستان است اما نبايد فقط به رسانه هاي موجود اکتفا شود.
سبزوار خارج از شهرستان هم امکانات و ظرفيت هاي رسانه اي خوبي دارد و مسئولان نمايشگاه بايد همه سعي شان را بکنند تا جايي که ممکن است از اين امکانات و ظرفيت ها هم در نمايشگاه استفاده کنند. استفاده از ظرفيت هاي رسانه اي خارج از شهرستان قطعا به هنر،‌ زرنگي و توان مسئولان شهري برمي گردد.
البته استفاده از امکانات و ظرفيت هاي رسانه اي خارج از شهرستان حتما به معناي اين نيست که آنها در نمايشگاه حضور فيزيکي داشته باشند بلکه مي توانيم با توجه به شرايط، زمينه ها و امکانات آن رسانه ها براي شان "کارويژه اي" در نمايشگاه تعريف و از آنها استفاده کنيم.
قدم اول شناسايي و معرفي رسانه ها و افراد رسانه اي خارج از شهرستان است. قدم دوم را مسئولان شهري به ويژه برگزار کنندگان نمايشگاه بايد بردارند. يعني بنشينند، فکر کنند و براي استفاده بهينه از ظرفيت آن رسانه ها برنامه ريزي کنند. شايد کمترين آنها گوش دادن و استفاده از تجربيات آنها باشد.

4-  برگزاری کارگه های آموزشی جهت ارتقای سطح کیفی فعالیت رسانه های محلی سبزوار: نمايشگاه يک هفته است اما در همين يک هفته مي شود براي ارتقاي سطح کيفي رسانه ها و خبرنگاران سبزوار چندين کارگاه آموزشي کوتاه مدت در زمينه هاي مختلف برگزار کرد. مسئولان نمايشگاه حتما بايد با دعوت از استادان برجسته روزنامه نگاري و رسانه اي اين امکان را براي بچه هاي شهرستان فراهم کنند. فرصت خوبي است که بايد آن را غنيمت شمرده و نهايت استفاده را از آن ببريم.

5-  اگر واقع بين باشيم رسانه ها و خبرنگاران سبزوار ضعف هاي جدي در زمينه هاي مختلف دارند، بنابراين نمايشگاه حتما بايد بخشي را هم به کتاب اختصاص دهد و در اين بخش کتاب هاي تخصصي حوزه روزنامه نگاري و رسانه عرضه شود. اين کار موجب بالا رفتن دانش روزنامه نگاري و سواد حرفه اي اهالي رسانه شهرستان مي شود.

6-  استقلال و خود اتکايي از الزامات رسانه و خبرنگاران است و بدون استقلال رسانه، رسانه نيست و خبرنگار، خبرنگار نمي شود. بنابراين يکي از محورهاي نمايشگاه بايد بررسي وضع اقتصادي و مالي رسانه ها و اهالي رسانه سبزوار باشد. علت اصلي قطع و وصل شدن پايگاه هاي خبري و کم کاري و بيکاري خبرنگاران، مسائل مالي است بنابراين در اين نمايشگاه بايد راهکارهايي براي حل اين مشکلات پيدا کنيم و يا دست کم در اين باره بحث و تبادل نظر شود.
 همچنين در نمايشگاه بايد مسائل صنفي و حقوقي (مانند بيمه، حقوق، امنيت شغلي و غيره) رسانه هاي سبزوار مطرح و چاره اي براي آنها انديشيده شود

7-  اگر يک هفته يا يک ماه رسانه هاي مکتوب کشور را رصد کنيم مي فهميم که حضور سبزوار در رسانه هاي کشوري بسيار کم رنگ است. منظورم اين است که بسيار به ندرت ديده مي شود که خبر يا مطلبي درباره سبزوار در صفحات اصلي رسانه هاي مکتوب کشوري منتشر شود. مثلا خيلي کم ديده مي شود که گزارشي درباره سبزوار در صفحات اصلي خبرگزاري هاي کشوري منتشر شود. اخبار و گزارش هايي در صفحات استان ها داريم که خبرنگاران آن خبرگزاري ها مي فرستند اما در صفحات استان ها چيزي ديده نمي شود و در نهايت اهالي همان شهرستان آن را مي خوانند.
يک نمونه عيني: چندي پيش نخستين نشست خبري همايش بين المللي سربداران برگزار شد اما اين همايش "بين المللي" هيچ بازتابي در مطبوعات و خبرگزاري هاي کشوري و ملي نداشت و در نهايت در رسانه هاي شهرستان و استان انعکاس آن را داشتيم.
اين چه همايش بين المللي است که هيچ خبري از آن در رسانه هاي ملي نمي آيد؟ مسئولان همايش نبايد دلشان را به چهار تا پايگاه خبري شهرستان خوش کنند و حتما بايد با تشکيل تيم رسانه اي حرفه اي، فکري اساسي براي اين مشکل بکنند و گر نه آن همه اهداف و وعده هايي (پيشرفت علمي و فرهنگي، ارتقاي سطح شهرستان و غيره)‌ که براي برگزاري اين همايش پيش بيني کرده اند نخواهيم رسيد.
 به هر حال اين مسئله دو علت مي تواند داشته باشد؛ اول اين که ما ارتباطات مان ضعيف است و سر پل هايي در اين رسانه ها نداريم و يا پيدا نکرديم. دوم اين که اخبار، گزارش ها و مطالب خبرنگاران و بچه هاي سبزوار هنوز جاي کار دارد و سطح کيفي نوشته هاي شان را بالا ببرند تا در رسانه هاي سراسري منتشر شود. در هر حال بايد براي اين دو مسئله کاري بکنيم تا سبزوار از صفحات لايي و گوشه و کنارها به صفحات اصلي بيايد. يکي از اهداف مهم اين نمايشگاه مي تواند همين مسئله باشد که براي رو آمدن سبزوار در رسانه هاي مکتوب کشوري چاره انديشي کند و راهکارهايي ارائه دهد.
 قطعا اين مهم به راحتي بدست نمي آيد و بايد از هم اکنون به صورت جدي برنامه ريزي ها و هماهنگي هاي لازم را براي ارتقاي سطح کيفي نمايشگاه داشته باشيم.

8-  اين نمايشگاه بايد پايان دوره اي و آغاز مراحل تازه باشد. در دو سه سال اخير چند مرحله را پشت سر گذاشتيم که بدون رد کردن آن مراحل رسيدن به اين جايگاه ممکن نبود. مرحله اول پي بردن و جا افتادن ضرورت خود رسانه است. اگر يادمان باشد سه سال پيش جز چند وبلاگ و سايت نيمه تعطيل رسانه اي در شهرستان نداشتيم اما الان دست کم چند پايگاه خبري جدي و فعال داريم. مرحله بعدي که پشت سر گذاشتيم بالا رفتن آستانه تحمل مسئولان است. حالا ديگر مسئولان رسانه ها را غريبه و يا دشمن خود نمي دانند. حالا ديگر همه پذيرفته اند که رسانه حتي اگر تندترين انتقادها را هم به عملکرد آن ها داشته باشد و حتي ممکن است اشتباه هم بکنند اما قطعا دشمن آنها نيست. حالا ديگر همه پذيرفته اند که وجود رسانه نه تنها براي پيشرفت کارها بلکه براي بهتر انجام دادن کارها ضروري است. حالا ديگر همه پذيرفته اند که اگر چشم بيدار رسانه ها نباشد و اگر آنها شفاف سازي نکنند مسئولان و مديران چنان در روزمرگي ها غرق شده و چنان در اتاق هاي خود حبس مي شوند که اصلا نمي فهمند بيرون چه مي گذرد؟
 حالا ديگر گذشته است زماني که رسانه را به جلسات شوراي شهر و يا ديگر ادارات راه ندهند، و گذشته است زماني که رسانه را نامحرم و بيگانه بدانند و مثلا رئيس شورا مصاحبه نکردن و پاسخگو نبودن را رويه خود بداند و به مردم و افکار عمومي بي اعتنا باشد. البته هنوز هم مقاومت هایی داريم اما اين مقاومت ها بسيار ضعيف شده است؛ مثلا هنوز هم بر خلاف قانون برخي از جلسات شورا غير علني برگزار مي شود، هنوز هم شوراي شهر سخنگو ندارد و هنوز هم خيلي از ادارات پايگاه اطلاع رساني درستي ندارند و مديرانش هم پاسخگو نيستند. خوشبختانه ما اين مراحل را طي کرده ايم.

 اما وقتي مي گوييم اين نمايشگاه بايد پايان دوره اي و آغاز مراحل تازه باشد منظور آن است سه اتفاق مهم بايد رخ دهد:

الف:‌ نمايشگاه رسانه ها از طرفي بايد پايان دوره تنگ نظري ها، کوته بيني ها، حسادت ها، اختلاف ها و تفرقه ها، بخشي عمل کردن ها، موقتي و کوتاه مدت ديدن ها و شخصي انديشدن ها باشد؛ و از طرفي ديگر اين نمايشگاه بايد آغاز مرحله بالا بردن تحمل ها، باز کردن افق ديدها،‌ تيمي و گروهي عمل کردن ها،‌ همکاري ها و همگرايي ها، با هم عمل کردن ها و در سطح ملي انديشيدن و عمل کردن ها باشد. همه مي دانيم که در سال هاي گذشته بارها چه ضربه ها که از همين تنگ نظري ها، حسادت ها و اختلاف ها نخورده ايم، و ترديدي نيست که بسياري از کمبود هاي سبزوار از همين موارد است.
 برپايي نمايشگاه رسانه ها نشانه بلوغ نسبي فکري و روحي ماست و بايد اين بلوغ را در عمل و عملکرد هم نشان دهيم.

ب:‌ اتفاق دوم که با اين نمايشگاه بايد بيفتد آن است که مسئولان و صاحب نفوذان پاي کار بيايند. منظور آن است که از حرف و سخنراني بگذرند و به صورت جدي با رسانه ها همکاري و از آنها حمايت کنند. مسئولان در جلسات، صحبت ها و سخنراني ها حرف هاي زيادي مي زنند و خيلي قول ها مي دهند اما وقتي پاي عمل به ميان مي آيد متاسفانه پاي شان مي لنگد و با هزار لطايف الحيل مي خواهند از زير بار حرف هايي که زده اند و قول هايي که داده اند فرار کنند.
 حتي گاه ديده مي شود نه تنها خودشان کاري نمي کنند بلکه جلو کارهاي مستقل هم که بچه ها با دست خالي و تلاش و خلاقيت خودشان پيش مي برند سنگ بيندازند و کارشکني کنند
. راديويي که عده اي از بچه هاي رسانه اي شهرستان راه انداخته اند مثال بارز اين مسئله است. چند نفر بعد دو سه سال تلاش و خون دل خوردن توانسته اند برنامه اي ثابت براي سبزوار در شبکه استاني توليد کنند، کدام يک از مسئولان محترم از آنها حمايت کرده است؟ حتي شوراي شهر و شهرداري قول داده بودند کمک کنند اما تا جايي که توانستند سر دواندند و آخرش هم کاري نکردند و اين بچه ها با دانشگاه حکيم سبزواري قرارداد بستند.
نمونه ديگرش آن که شنيده ايم دبيرخانه همايش سربداران براي پوشش همايش در شبکه استاني خراسان با يک تيم مشهدي قرارداد بسته است در حالي که اين کار کاملا در توان بچه هاي سبزوار هم بود. و يا درست است که وضع رسانه هاي سبزوار خوب است اما هنوز هم يک نشريه مکتوب قابل قبول و آبرومندي نداريم. از اين نمونه ها باز هم هست اشتباه نشود "همکاري و حمايت" به معناي دخالت در کار يکديگر و يا مانع کار همديگر شدن نيست. مسئولان و رسانه ها مي توانند هر کدام کار خودشان را بکنند اما در عين حال با هم همکاري داشته باشند و اين اتفاقا موجب هم افزايي و توسعه کارها مي شود. پيشرفت سبزوار و حل مشکلات مردم دو نقطه مشترک بزرگي است که مسئولان و رسانه ها قطعا در آن توافق دارند و همين مي تواند مبناي فعاليت مستقل و در عين حال همکاري با يکديگر باشد. برعکس، مسئولان بايد اهالي رسانه را بويژه آنهايي که خارج از محدوده شهرستان و در سطح ملي هستند شناسايي و با آنها همکاري نزديکي داشته باشند.

ج:‌ خلاصه اينکه ؛ حداقل دستاورد نمايشگاه رسانه ها بايد موجب رشد و ارتقاي رسانه هاي شهرستان شود؛ و بايد حرفه اي تر شدن خبرنگاران را به دنبال داشته باشد. چون هر چه رسانه ها و خبرنگاران حرفه اي تر باشند به همان ميزان شهرستان هم پيشرفت مي کند. رسانه هاي حرفه اي موجب فعال تر شدن مسئولان مي شود. همه مي دانيم که کندي و لختي يکي از ويژگي هاي مسئولان سبزواري است و به علت همين کندي و دير جنبيدن ها فرصت هاي زيادي را در سال هاي گذشته از دست داديم.
سبزوار با همه مزیت هایش، نیازمندی های زيادي هم دارد و ما هنوز در ابتداي راه هستيم. بايد کمي کلاه ها را بالاتر ببريم و افق هاي دورتر را ببينيم. بايد سطح فکري مان را گسترش دهيم. وقتي دغدغه و افق ديدمان در حد و اندازه ملي باشد قطعا بسياري از کارهايي که الان مي کنيم در نظرمان حقير و بچه گانه خواهد بود. براي جبران کمبودها و کم کاری های صورت گرفته تا کنون و رساندن سبزوار به جايگاه شايسته اش بايد بپذیریم، اين تحول و تغييرات ضروري است.

نویسنده: عمار علوی

برای مطالعه یادداشت های بیشتر از همین نویسنده هم اکنون روی اینجا کلیک کنید.

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

بررسی اجمالی فعالیت رسانه های محلی سبزوار از شروع آسان تا ماندگاری دشوار