در روزهای اخیر انتشار یک یادداشت تحلیلی مربوط به حوزه کتابخانه های عمومی سبزوار که نقل قول هایی از زیبا باغانی رئیس اداره کتابخانه های سبزوار را در برداشت، در شماری از رسانه های محلی دیار سربداران حسابی بحث برانگیز شد.

یادداشت بحث برانگیز که به قلم نویسنده ای با نام «عمار علوی» نوشته شده بود، به سرعت توسط رئیس اداره کتابخانه های عمومی سبزوار پاسخ داده شد که در پیوند زیر قابل مشاهده است:

جوابیه اداره کتابخانه های عمومی سبزوار به یک یادداشت ناصحیح

عمار علوی نیز پس از انتشار پاسخ رئیس اداره کتابخانه های عمومی سبزوار بیکار ننشست و پاسخ دیگری در دفاع از یادداشت خود نوشت و به تحریریه اسرارنامه ارسال داشت  که به شرح زیر است:

مسئولي که خودش را تکذيب مي کند! سبزوار مقام يازدهم استان را دارد و پنهان کردن و انکار واقعيت چيزي را عوض نمي کند

* عمار علوي

مسئولي که خودش را تکذيب مي کند! سبزوار مقام يازدهم استان را دارد و پنهان کردن و انکار واقعيت چيزي را عوض نمي کند* عمار علوي
سرکار خانم زيبا باغاني، رئيس محترمه اداره کتابخانه هاي عمومي سبزوار  با عرض سلام و خسته نباشيد
در پاسخ به جوابيه شما درباره مطلب "اعتبار ساخت کتابخانه مرکزي سبزوار جذب شده است اما فقط تا پايان بهمن فرصت داريم! " که شنبه 11 بهمن 93 در رسانه هاي شهرستان از جمله در مجله اسرارنامه منتشر شد، چند نکته را يادآوري مي کنم:
1-    ابتدا از شما تشکر مي کنم که به يادداشت تحليلي بنده واکنش نشان داديد چون اين گفتگوي مکتوب و مختصر قطعا موجب تنوير افکار عمومي و خوانندگان مي شود.
2-    آنچه در آن يادداشت تحليلي آورده شد عينا مطالب شماست که هفته گذشته در رسانه ها منتشر شده بود و بنده کوچکترين تغييري در محتواي گفته هاي شما نداده بودم. براي نمونه عين خبري را که پايگاه "سبزوار نيوز" چهارشنبه گذشته از صحبت هاي شما منتشر کرد مي آورم:
"تاريخ انتشار: 8 بهمن93
 کتابخانه هاي سبزوار در وضعيت نامطلوبي به سر مي برد.
 سبزوار نيوز/ رئيس نهاد کتابخانه هاي سبزوار گفت: يکي از شاخص هاي مهم در امر کتابخواني و کتابخانه ها متراژ است متاسفانه شهرستان از اين لحاظ در وضعيت مطلوبي به سر نمي برد و استاندارد لازم را ندارد.
 زيبا باغاني به جانمايي کتابخانه مرکزي از سال 83 اشاره کرد و اظهار کرد: تاکنون سه نقطه در سطح شهرستان براي ايجاد کتابخانه معرفي شده که از نظر متراژ، فضا و مکان داراي مشکل است و مورد تائيد نهاد کتابخانه ها و اعضاي انجمن نبوده است.
 وي با ابراز تاسف از اينکه سبزوار در استان خراسان از لحاظ متراژ کتابخانه ها مقام يازدهم را داراست افزود: متاسفانه زير بناي کتابخانه ها در وضعيت نامطلوبي است که همين امر سبب افت درجه کتابخانه و عدم ارسال منابع و تجهيزات شده است.
 باغاني بيان کرد: هنگامي که گفته مي شود کتابخانه استاندارد بايد داراي 2200 متر زير بنا باشد بايد مجهز به بخش خدمات فني،آموزش،پژوهشي، اطلاع رساني, آرشيو، بخش نابينايان و ناشنوايان، مخزن و مرجع باشد متاسفانه کتابخانه هاي سبزوار فاقد اين بخش ها است.
 اين مقام مسئول با تاکيد بر اينکه کتابخانه هاي موجود جوابگوي جمعيت شهرستان نيست گفت: با رايزيني هايي که توسط مديريت شهرستان و نمايندگان مردم سبزوار انجام شده بودجه ايجاد کتايخانه مرکزي از طريق وزارت ارشاد جذب شده و واحد عمران وزارت منتظر معرفي زمين توسط شهرستان است .
رئيس نهاد کتابخانه هاي سبزوار افزود: زمين معرفي شده بايد داراي شرايطي از جمله متراژ 8 هزار متر و دسترسي آسان به مراکز آموزشي و فرهنگي داشته باشد با توجه به فوريت موضوع زمين کتابخانه بايد تا پايان بهمن ماه مورد توجه جدي قرار گيرد و متراژ ان به وزارت ارشاد اعلام شود.
 وي با بيان اينکه سبزوار دومين شهر استان خراسان رضوي در حوزه تعداد کتابخانه است، اظهار داشت: در حال حاضر 14 هزار نفر در کتابخانه‌هاي شهرستان عضويت دارند که اين ميزان در برابر جمعيت 240 هزار نفري سبزوار و تعداد اقشاري که مي‌توانند کتاب مطالعه کنند بسيار ناچيز است.
وي ادامه داد: در سطح شهرستان سبزوار 15 کتابخانه مشارکتي و مستقل زير نظر نهاد کتابخانه‌ها فعاليت دارد براساس افق 1404 بايد به ازاي هر نفر چهار کتاب پيش‌بيني شود که متاسفانه اين نسبت در شهرستان فقط 6. است.
"(سبزوار نيوز)

 حال خوانندگان مي توانند قضاوت کنند. اگر بنده کوچکترين تغييري در صحبت هاي شما داده بودم حرف شما را مي پذيرفتم و عذرخواهي مي کردم. اين عين حرف هاي شماست که در رسانه ها منتشر شده است. اما حالا مي گوييد هيچ مصاحبه اي نداشته ايد پس رسانه ها اين حرف ها را از کجا آورده اند؟
 شايد هم براي مصلحتي داريد به نوعي توريه مي کنيد يعني شما مصاحبه نکرده ايد اما در جايي يا جلسه اي صحبت کرده ايد و اين ها خبر صحبت هاي شماست.
 به هر حال اين ها حرف هاي شماست و جالب است که تنها بعد از سه روز آنها را تکذيب مي کنيد. اگر اين صحبت ها را تکذيب مي کنيد چرا هفته گذشته که در رسانه ها منتشر شد تکذيب نکرديد؟ در هر صورت من عين صحبت هاي شما را بدون کوچکترين تغييري در مطلب تحليلي خود آورده ام. بنابراين خانم باغاني شما داريد خودتان را تکذيب مي کنيد.

3-    خانم باغاني حرف اصلي شما اين بود: "کتابخانه هاي سبزوار در وضعيت نامطلوبي به سر مي برد. " شما در اين صحبت ها با آمارهاي دقيق وضع نامطلوب موجود کتاب و کتابخانه هاي سبزوار را بيان کرده ايد و اين چيز تازه اي نيست چون مسئولان سابق اداره کتابخانه هاي عمومي و حتي خود شما قبلا هم بارها به اين وضع نامطلوب اشاره کرده ايد.
 باز من فقط يک نمونه از صحبت هاي خانم معصومه فلاحي مسئول سابق اداره کتابخانه هاي سبزوار را درباره اين که کتابخانه هاي شهرستان جايي براي کتاب هاي جديد ندارند، مي آورم: "در حال حاضر امکان افزودن قفسه و منابع به کتابخانه ها را نداريم و بيشتر کتابخانه ها به دليل پر شدن مخازن، تحويل منابع کتابخانه اي را متوقف کرده اند. فضاي کتابخانه هاي موجود شهرستان سبزوار براي آينده پيش بيني نشده است. " (آبان 92)
 از همه اين ها هم که بگذريم دانستن اين که وضع کتاب و کتاب خواني در سبزوار مطلوب نيست و کتابخانه هاي شهرستان وضع نامطلوبي دارند نياز به دليل پيچيده و خاصي ندارد. هر کس با کمترين دقت مي تواند اين مسئله را بفهمد و شما کدام يک از اطلاعات و آمار موجود در خبر را تکذيب مي کنيد؟
مگر غير از اين که سبزوار کتابخانه مرکزي ندارد و هنوز براي طراحي و ساخت آن نيز کاري نکرده است؟
 راستي دوباره مي پرسيم شاخص هاي کتابخانه استاندارد چيست و کدام يک از کتابخانه های سبزوار استاندارد است؟
مگر غير از اين است که خيلي از مناطق سبزوار هنوز کتابخانه ندارد و هيچ تناسبي بين تعداد کتابخانه ها و فضاي کتابخانه اي سبزوار و جمعيت شهر وجود ندارد؟
مگر غير است که تنها 200 هزار کتاب در کتابخانه شهرستان موجود است و اين تعداد را اگر دانش آموز کلاس اولي هم بر تعداد جمعيت شهر تقسيم کند مي تواند بفهمد که سرانه کتاب در سبزوار هنوز به يک جلد براي هر نفر هم نرسيده است؟ آيا اين ضرب و تقسيم ساده را هم تکذيب مي کنيد؟
به گفته شما تنها 14 هزار نفر در سبزوار عضو کتابخانه ها هستند و اين چند درصد جمعيت شهر را شامل مي شود؟
 آيا اداره کتابخانه هاي عمومي سبزوار آماري از سرانه مطالعه در شهرستان دارد که هر نفر روزانه چقدر مطالعه مي کنند؟
خانم باغاني آيا اصلا تا کنون پژوهشي در اين باره صورت گرفته است؟ اگر آماري از سرانه مطالعه در سبزوار داريد منتشر کنيد تا افکار عمومي بدانند. اين وضع در حالي است که ما سبزوار را يک شهر دانشگاهي و فرهنگي مي دانيم که فقط بيش از 30 هزار دانشجو دارد، بنابراين آيا اين وضع مطلوب است؟ اگر اين ها درست است پس شما چه چيزي را تکذيب مي کنيد؟

4-    خانم باغاني ما منتظر بوديم که پاسخ مستدل و مستند شما را بخوانيم تا اگر اشتباهي رخ داده باشد اصلاح کنيم اما متاسفانه وقتي صحبت هاي جديد شما را خوانديم واقعا تعجب کرديم. آيا واقعا اين "جوابيه" است؟ شما چه چيزي را پاسخ داده ايد؟ آيا اسم بردن 15 کتابخانه سبزوار جوابيه مطلب تحليلي "اعتبار ساخت کتابخانه مرکزي سبزوار جذب شده است اما فقط تا پايان بهمن فرصت داريم! " است.
متاسفانه جوابيه شما اصلا "جوابيه" نيست. صحبت هاي شما تکرار مکرر همان کلياتي است که بارها گفته شده است. اين که سبزوار 15 کتابخانه نهادي و مشارکتي دارد. و اين که شاخص هاي کتابخانه مرکزي چيست و غيره. اين را تنها من نمي گويم، مخاطبان هم فهميده اند چنانکه يکي از خوانندگان زير صحبت هاي شما نوشته است:
"من هنوز برام جا نيفتاد که خانم باغاني که با اين شدت و پشتکار به جوابيه مطلب عمار پرداخته چه چيز را جواب داد. " خانم باغاني ما هم نفهميديم شما چه چيزي را جواب داده ايد؟ لطفا يکبار ديگر صحبت هاي خودتان را بخوانيد آيا اگر شما به جاي خوانندگان بوديد اين صحبت ها را پاسخ به آن مطلب تحليلي مي دانستيد و قانع مي شديد؟

5-    جالب تر از همه اين که چون پاسخي نداشته ايد گرفتار تناقض گويي هم شده ايد. از طرفي مطالب خبر قبلي را تکذيب مي کنيد اما از طرف ديگر حداقل در يک مورد صحبت هاي قبلي را عينا تاييد کرده ايد:
"اين شهرستان از نظر تعداد مجموع كتابخانه ها مقام دوم را در استان دارا مي باشد اما از نظر زيربناي کتابخانه ها مقام يازدهم را به خود اختصاص داده است كه متاسفانه زيربنا تاثير مستقيم در جذب نيرو،امكانات ،منابع از مركز را دارا مي باشد. " حال ما و خوانندگان اين تناقض گويي را چگونه بپذيريم؟
حتما باز مي خواهيد اين آمار را هم تکذيب کنيد. همه مي دانيم که مهم نيست چند تا کتابخانه داشته باشيم مهم فضاي کتابخانه اي استاندارد است، چنان که شما هم به درستي به آن اشاره کرده ايد:‌ "متاسفانه زيربنا تاثير مستقيم در جذب نيرو،امكانات ،منابع از مركز را دارا مي باشد. "

6-    خانم باغاني از اين ها که بگذريم، در مطلب تحليلي "اعتبار ساخت کتابخانه مرکزي سبزوار جذب شده است اما فقط تا پايان بهمن فرصت داريم! " هدف اصلي من آوردن اين آمارها نبود چون همانطور که اشاره شد تقريبا همه اين اطلاعات قبلا به شيوه هاي مختلف منتشر شده بود و اصلا تازگي نداشت و کساني که اخبار فرهنگي را دنبال مي کنند اين ها را مي دانستند. هدف من تذکر مجدد و جلب توجه مسئولان و تصميم گيران شهر درباره کتابخانه مرکزي شهر بود. کتابخانه اي که از نيازهاي فوري و ضروري شهر است که اگر ساخته شود بسياري از شاخص هاي کتاب و کتابخواني شهرستان را ارتقاء خواهد داد. شما هم مانند مسئولان ديگر گفته بوديد که اعتبار کتابخانه مرکزي در وزارت ارشاد جذب شده است اما هشدار داده بوديد که شهرستان بايد مکان کتابخانه را تا پايان بهمن به وزارتخانه اعلام کند.
 اگر اين مطلب درست است -چون ديگر مسئولان هم اعلام کرده بودند- هدف من حمايت و همراهي با شما و تکرار اين "هشدار" بود تا مسئولان محترم فراموش نکنند و کمي بجنبند مبادا اين فرصت بي نظير نيز مانند فرصت هاي ديگر از دست مان نرود.
خلاصه اين که ما هم سمت شما هستيم. حال من و شما تا پايان بهمن صبر مي کنيم تا ببينيم مسئولان چه مي کنند آيا مي توانند با مشخص کردن هرچه زودتر مکان کتابخانه، اعتبار کتابخانه مرکزي سبزوار را در رديف اعتبارات ملي وزارت ارشاد بگنجانند که اگر اين اتفاق بيفتد بسياري از مشکلات ساخت کتابخانه حل خواهد شد.
 البته تحرک و پيگيري جدي شما به عنوان رئيس اداره کتابخانه ها هم قطعا بسيار موثر خواهد بود و به عبارتي شما بايد آنها را وادار به تعيين اين مکان بکنيد. بدون شک اگر خداي نکرده با کم کاري و معطل کردن مسئولان اين فرصت از دست برود يکي از مسئولاني که بايد پاسخگو باشد شما خواهيد بود و ما اين مسئله را پيگري مي کنيم و آخر بهمن نتيجه را از شما خواهيم پرسيد؟

7-    و اما از همه اين ها عجيب تر اقدام پايگاه "مجله اسرارنامه" در حذف اصل مطلب است. اين کار "مجله اسرارنامه" هم غير اخلاقي و غير قانوني است و هم غير منطقي. غير اخلاقي و غير قانوني است چون وقتي مطلبي در رسانه منتشر مي شود اگر کسي اشکالي دارد مي تواند در مطلب جداگانه اي به آن پاسخ دهد و آن رسانه هم بايد هر دو را منتشر کند. اما اين پايگاه حتي هنوز اداره کتابخانه ها پاسخ نداده، اصل مطلب را حذف کرده است و در اقدامي کاملا غير اخلاقي و غير قانوني فقط پاسخ اداره کتابخانه هاي عمومي را منتشر کرده است. اقدام اسرارنامه همچنين غير معقول است چون وقتي خواننده اي پاسخ اداره کتابخانه ها را مي خواند اولين سوالي که در ذهنش بوجود مي آيد اين است که مطلب قبلي چه بوده و چه اشکالي داشته است که آنها پاسخ داده اند؟
معقول اين است که هر مطلب با هم منتشر شود تا مخاطب بتواند هر دو را بخواند و قضاوت کند. چنانکه يکي از مخاطبان که هر دو مطلب را خوانده، نظر داده است: "من هنوز برام جا نيفتاد که خانم باغاني که با اين شدت و پشتکار به جوابيه مطلب عمار پرداخته چه چيز را جواب داد. " سوم اين که بي طرفي روشن ترين و ابتدايي ترين اصل کار رسانه اي است اما متاسفانه "اسرارنامه" حتي اين اصل را هم را رعايت نکرده است. "اسرارنامه" هم در حذف آن مطلب تحليلي و توجيهاتي که براي حذف آن آورده است و هم در توضيحاتي که در ابتداي صحبت هاي جديد خانم باغاني آورده است کاملا به نفع او جانبداري کرده است. "اسرانامه" حتي در نوشتن توضيح خود هم رعايت انصاف را نکرده و گفته است: "جوابيه اداره کتابخانه هاي عمومي سبزوار به يک يادداشت ناصحيح"؛ معقول و منصفانه اين بود که لااقل صبر مي کرديد پاسخ نويسنده آن مطلب تحليلي را هم مي خوانديد و بعد مي گفتيد "يادداشت ناصحيح".
بگذاريد مخاطبان وقتي مطلب تحليلي من، صحبت هاي خانم باغاني و پاسخ مرا خواندند خودشان تشخيص خواهند داد کدام مطلب صحيح و کدام ناصحيح است. حال که شما هم مانند مخاطبان مطلب تحليلي "اعتبار ساخت کتابخانه مرکزي سبزوار جذب شده است اما فقط تا پايان بهمن فرصت داريم! " و هم صحبت هاي خانم باغاني را خوانده ايد خودتان قضاوت کنيد کدام يک صحيح است. اين روال همه مطبوعات و رسانه هاست و تا کنون نديده ايم که رسانه اي مطلب يک طرف را حذف کند و مطلب طرف ديگر را بزند. اين ابتدايي ترين اصول و جزو الفباي کار رسانه اي است، آيا مدير اسرارنامه حتي الفباي کار رسانه ای را هم نمي داند و رعايت نمي کند؟ و از اين جالبتر و خنده دارتر اين که پايگاه "سبزوار نيوز" هم بعد از انتشار مطلب "اعتبار ساخت کتابخانه مرکزي سبزوار جذب شده است اما فقط تا پايان بهمن فرصت داريم! "، احتمالا به صورت کاملا اتفاقي (!) متن خبر مربوط به صحبت هاي خانم باغاني را که چهارشنبه گذشته منتشر کرده بود، حذف کرده است. انگار اين دوستان نمي دانند که وقتي چيزي يکبار در فضاي مجازي منتشر شود حتي اگر بعدا آن را حذف کنيم باز هم آن مطلب در ابر اينترنتي جهاني باقي مي ماند.

8- القصه، خانم باغاني! ما و شما خوب مي دانيم که با پنهان کردن و يا تکذيب و انکار واقعيت نه چيزي عوض مي شود و نه وضع موجود بهتر مي شود. بلکه تنها با تلاش خستگي ناپذير و پيگري جدي مي توانيم وضع کتاب و کتابخواني سبزوار را بهتر کنيم. ما هم هدف مان همين بوده است.

نویسنده: عمارعلوی

پاسخ اسرارنامه:

پس از مطالعه متن جوابیه جناب عمار علوی بیان چند نکته مختصر ضروری به نظر می رسد:

پیرامون انتقاد عمار علوی به عملکرد اسرارنامه باید گفت: این نویسنده هرچند خود را صریحا معرفی نمی کند تا خودش بخشی از مسئولیت نوشته هایش را رسما برعهده بگیرد و تنها پایین یادداشت هایش نام ظاهرا مستعاری را درج می کند که در عمل قابلیت هیچ پیگرد قانونی را در مواقع بروز مشکل برای او به همراه نمی آورد، اما در این جوابیه که به تحریریه اسرارنامه ارسال کرده است، از این مجله نیز گلایه مند است که چرا در مقابل اعتراض یک مقام مشخص قانونی که نقل قول های بیان شده از جانب خود را در نوشته عمار علوی ناصحیح دانسته است، تحریریه اسرارنامه، مطلب بحث برانگیز این نویسنده را از آرشیو سایت حذف کرده است؟!

عمار علوی حتی تا به آنجا پیش رفته است که مدیر اسرارنامه را به خاطر حذف یادداشت بحث برانگیزش، به ندانستن الفبای فعالیت رسانه ای متهم کرده، اما توضیح نداده است که چرا اگر از نظر او مدیران اسرارنامه الفبای فعالیت رسانه ای را نمی دانند، طی چند ماه اخیر، چندین یادداشت انتقادی خود را به صورت داوطلبانه برای این مجله فرستاده و از آنجایی که هیچ معرفی موثری از هویت خود ارائه نداده، تلویحاً تمام مسئولیت و البته مالکیت حقوقی یادداشت هایش را به رسانه میزبان واگذار کرده است.

برای مطالعه تعدادی از مطالب قبلی عمار علوی در اسرارنامه هم اکنون روی اینجا کلیک کنید.

بنابراین، انصاف حکم می کند که این نویسنده ناشناس درباره مسئله پیش آمده، نه تنها از اسرارنامه گله مند نباشد، بلکه حتی سپاسگزار آن باشد که این مجله، تا کنون چندین مطلب او را به رسم آزادی بیان، بدون سخت گیری های معمول و تنها پس از کسب اطمینان از اینکه یادداشت های او خط قرمزهای مشخص قانونی و ارزشی کشور را زیر پا نگذاشته اند و بدون اصرار برای شناسایی شخصیت نویسنده، منتشر کرده است.

با این حال هرچند متن جوابیه عمار علوی که در بالا از نظر گذشت، بیش از حد طلبکارانه به نظر می رسید، اما اسرارنامه بازهم به پیروی از همان روش همیشگی خود که  احترام به آزادی بیان – تا حد امکان قانونی-  و روحیه بردباری در برابر انتقاد است، متن جوابیه این نویسنده ناشناس را منتشر کرد و البته دفاعیات تحریریه این مجله را نیز در انتهای آن درج نمود اما  قضاوت نهایی در این زمینه را به مخاطبان گرامی خود می سپارد.

لازم به ذکر است، بخش هایی از جوابیه عمار علوی که به حوزه عملکرد رئیس اداره کتابخانه های عمومی سبزوار مربوط می شود، توسط اسرارنامه پاسخ داده نمی شود و اگر لازم باشد، مسئول قانونی مربوطه پاسخ مقتضی را خواهد داد.

گفتنی است متن کامل یادداشت بحث برانگیز عمار علوی که به دلیل پرهیز از نشر بیشتر اطلاعات ناصحیح -طبق اعتراض یک مقام قانونی- از آرشیو سایت اسرارنامه حذف شده است، همچنان نزد تحریریه این مجله موجود است و اگر کسی از مخاطبان گرامیمان تمایل به مطالعه آن داشته باشد از طریق ایمیل در اختیارش قرار خواهد گرفت.

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

برخوردهای متفاوت با اسرارنامه در یک روز / از لطف مزینانی ها تا انتقاد رصد