به بهانه بیست و یکمین چاپ رمان «جای خالی سلوچ» محمود دولت آبادی
روزنامه دنیای اقتصاد نوشت:
محمود دولت‌آبادی یکی از مهم‌ترین نویسندگان ایران است که آثارش همواره با اقبال مخاطبان روبه‌رو می‌شود.
از بین انبوه کتاب‌های چاپ شده این نویسنده، چند کتاب به شهرت بیشتری رسیده‌اند و در تاریخ ادبیات داستانی ایران نقش بازی کرده‌اند.
«جای خالی سلوچ» یکی از همان کتاب‌هاست که تاکنون به چاپ‌های متعددی رسیده و در روزهای اخیر چاپ بیست‌ویکم آن روانه بازار کتاب شده است. همین نکته بهانه‌ای شد تا در این هفته به سراغ این رمان مهم برویم و مخاطبان این صفحه را با این کتاب آشنا کنیم.هرچند می‌دانیم علاقه‌مندان ادبیات داستانی «جای خالی سلوچ» را خوانده‌اند و از اهمیت آن آگاهند.
این کتاب رمانی رئالیستی است که دولت‌آبادی آن را پس از آزادی از زندان ساواک و طی ۷۰ روز نوشته است. او طرح داستان آن را در دوره سه ساله حبس در ذهنش پروراند و بعد از آزادی شروع به نوشتن کرد که چاپ اولش در سال 1357 توسط انتشارات آگاه منتشر شد.
او در همان سال و بعد از پایان رساندن این رمان اثر مهم دیگر خود «کلیدر» را شروع کرد و این اثر ماندگار و مهم در یک فاصله زمانی به نگارش درآمدند. البته «کلیدر» چند سال از وقت نویسنده را به خود اختصاص داد.
داستان جای خالی سلوچ روایت دردمندانه زندگی یک زن روستایی در یکی از نقاط دورافتاده ایران است که سعی می‌کند پس از ناپدید شدن ناگهانی شوهرش کانون خانواده را همچنان حفظ کند.
« مرگان» زن روستایی روزی به هنگام برخاستن از خواب شوهرش سلوچ را نمی‌بیند. با نوعی حس پنهانی می‌فهمد که او را برای همیشه از دست داده است و جست‌وجویش بی‌ثمر می‌ماند. اکنون او می‌ماند و دو پسر به نام‌های عباس و ابراو و دختری به نام هاجر.
ناسازگاری دو برادر با هم مخصوصا قماربازی و کارهای خلاف عباس، مشکلات خانواده را دوچندان می‌کند. مرگان مجبور می‌شود هاجر را در سن کودکی به مرد زن‌داری که زنش را فلج ساخته، شوهر بدهد.
نگاه و مزاحمت‌های حریصانه برخی از مردان ده نیز یکی از گرفتاری‌های زندگی اوست. تا آخرین حد تلاش می‌کند که با کار سخت و توانفرسا سر و ته زندگی را به‌گونه‌ای به هم آورد اما سعی و تلاش او نمی‌تواند چهره خشن زندگی را نرم سازد و در آخر مجبور می‌شود با جا گذاشتن پسر بزرگ و دخترش هاجر روستا را به دنبال ناکجاآباد و توهم زنده بودن شوهر ترک کند.
بسیاری از منتقدان این رمان را بهترین اثر کارنامه «محمود دولت‌آبادی» می‌دانند و تا کنون نقدهای زیادی درباره‌اش نوشته شده است و به زبان‌های مختلفی همچون انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی و... هم ترجمه شده است ولی یکی از آخرین نقدهای مربوط به این رمان انتشار کتاب «پژوهشی در جای خالی سلوچ اثر محمود دولت‌آبادی» تالیف ایرج ساعی و پرویز صالحی است که سال گذشته توسط انتشارات برنا منتشر شد.
در این کتاب، جامعه‌شناس درصدد است بفهمد چه پیوند‌هایی بین شیوه‌های زندگی آدمیان و یک اثر ادبی، که فرآورده اندیشه نویسنده آن است، وجود دارد، این پیوندها چگونه است و معنای جامعه‌‌شناختی و هنری آنها چیست. چاپ بیست‌ویکم «جای خالی سلوچ» در روزهای اخیر توسط انتشارات چشمه و با قیمت 25 هزارتومان در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.
نظرت را بنویس
