الهام شبانی مقدم / مجله اینترنتی اسرارنامه

درست هشت سال پیش، تنها شهربازی روباز سبزوار واقع در محل پارک بوستان تعطیل شد و جای خود را به پارک بانوان داد. مردمی که سالیان سال از آن استفاده می کردند در ابتدا بسیار خوشحال به نظر می رسیدند که قرار است ظرفیت جدیدی ایجاد شود. اما راه اندازی به یک باره پارک بانوان و نبود یک برنامه ریزی منسجم و از همه مهمتر خلف وعده مسئولان شهری در ادوار گذشته برای ارتقاء، سبب شد تا این طرح به اهداف از پیش تعیین شده خود نرسد و به نوعی به مرور زمان با بروز مشکلات جدی در محل پارک بانوان، شهروندان استقبالی از این محل نداشته باشند. قطعا خبرنگار اسرارنامه در گزارش های بعدی خود این موضوع را از جوانب مختلف بررسی خواهد کرد، اما گزارش پیش رو هدف، "شهربازی سبزوار" است که به آن خواهیم پرداخت.

تعطیلی قدیمی ترین شهربازی روباز و آغاز بلاتکلیفی

سال 90 بعد از تعطیلی قدیمی ترین شهربازی سبزوار، شهرداری قطعه زمینی در مجاورت پارک شهدای گمنام برای احداث شهربازی جدید پیش بینی کرد. در همان سال قراردادی بین شهرداری و بخش خصوصی منعقد شد؛ بدین صورت که شهرداری طبق این قرارداد موظف به اجرای عملیات عمرانی از جمله محوطه سازی، حصار دور زمین و ...، شد. بخش خصوصی نیز موظف به خرید دستگاه های نو و استاندارد برای راه اندازی شهربازی شد. تاخیر شهرداری در اجرای عملیات عمرانی  و از سمت دیگر تعلل سرمایه گذار نسبت به خرید دستگاه های مجهزتر سبب به درازا کشیدن روند راه اندازی شهربازی شد که دود این عدم تعهد فقط به چشم شهروندان رفت و بس. 

شهربازی آرزوی دیرینۀ مردم یا افول آرزوها به حداقل ها  

طلسم شهربازی روباز توحید شهر، "سرزمین نور" در خرداد ماه سال 94 شکسته و راه اندازی شد. اما هنوز طعم تلخ خلف وعده مسئولان شهری در راه اندازی شهربازی از بین نرفته بود، بعد از فعالیت شش ماهۀ مجموعۀ تفریحی شهربازی، درست در تیرماه 95 به یکباره تعطیل شد؟!  این امر اعتراضات شدید شهروندان  را در پی داشت. مسئولان شهری که گویا تازه از خواب بیدار شده بودند استاندارد نبودن وسایل برقی شهربازی و قدیمی بودن آن را علت اصلی این تعطیلی اعلام کردند و قول دادند تا مشکلات این مجموعه را در کمترین زمان ممکن رفع نقص و به بهره برداری مطلوب برسانند. اما هیچ وقت پاسخ داده نشد گه چه کسی جرات کرده تجیهزات بدون استاندارد و بی کیفیت را بی هیچ ضابطه ای تایید کرده و با جان مردم بازی کند و سرمایه ها را بر باد دهد؟! واقعا هیچ مرجع قانونی برای ورود به ندانم کاری، بازی کردن با جان مردم و حیف و میل هزینه ها، نمی بایست اقدامی می کرد؟ و آیا حتما مثل سیل شیراز باید کشتاری انجام می گرفت که مسئولین ذیربط ورود پیدا کنند؟

تیرماه سال 95 سه سال و 10 ماه می گذرد و مدیریت شهری که در همان زمان قول راه اندازی تنها مجموعۀ تفریحی این شهر را از ابتدای سال 96 داده بود، هنوز نتوانسته است اقدامی در جهت راه اندازی مجدد آن انجام دهد.

گزارشگر اسرارنامه پای صحبت های مردم نشسته است که گله مند از وضعیت تعطیلی شهربازی سبزوار هستند. 

بی تفاوتی مدیریت شهری نسبت به خواسته شهروندان

"مهدی کسکنی"  جوان 32 ساله سبزواری با بیان اینکه مدیریت شهری نسبت به خواستۀ شهروندان بی تفاوت است، به اسرارنامه می گوید: "راه اندازی مجموعه تفریحی شهربازی به یک رویا برای شهروندان تبدیل شده است. تنها شهربازی موجود در شهر را که به نوعی در دسترس همه مردم بود، به بهانه توسعه فضا و استفاده از تجهیزات به روزتر تعطیل کردند، بدون اینکه دغدغه ای برای راه اندازی مجدد آن داشته باشند.[از طرفی] بهره مندی از فضاهای تفریحی حق همه شهروندان است. شهر 250 هزار نفری سبزوار فاقد یک مجموعه تفریحی است، در حالیکه شهرهایی با جمعیت کمتر از ما مجهز به چنین مجموعه های رفاهی و تفریحی هستند."

این جوان سبزواری می گوید: "مدتی قبل شهربازی سرپوشیده ای در داخل یکی از پارک های سطح شهر راه اندازی شد. هر چند فعالیت این مجموعه به این دلیل که تنها مجموعۀ تفریحی سرپوشیده و در دسترس مردم است در ظاهر خوب به نظر می آید، اما جانمایی آن بسیار بد است، چرا که شهرداری  قسمتی از پارکی که مورد استفاده مردم بود را نابود کرد تا شهربازی سرپوشیده را ایجاد کند. آن هم در شرایطی که ما با کمبود سرانه فضای سبز شهری روبرو هستیم. به راستی دلیل این حجم از بی توجهی شهرداری به رفاه شهروندان چیست؟"

"ابوالفضل عاطفی" که دل پر دردی دارد در ادامه توضیح می دهد: "مردم به حقوق خود به هیچ وجه آشنا نیستند، چون اگر آشنا به حقوق خود می بودند که باید پاشنه شهرداری را از جای در می آوردند و شهرداری را بعد از تعطیلی قدیمی ترین مجموعه تفریحی شهر، وادار به ایجاد شهربازی جدید می کردند. شهری با این حجم از جمعیت، هشت سال بدون شهربازی است. سبزواری ها برای ممانعت از پرسه زدن فرزندان خود در کوچه و خیابان، مجبور به استفاده از چند پارک که شرایط استانداردتری نسبت به مابقی پارک های سطح شهر دارد، هستند که این پارک ها نیز فاقد روشنایی و وسایل بازی استاندارد است."

این شهروند اضافه می کند: "آرزوی دیرینه مردم سبزوار برای بهره مندی از یک شهربازی روباز استاندارد به عمر ده ساله خود نزدیک می شود! و در این سالها فقط  در سال 94 سبزواری ها شش ماه  شاهد فعالیت شهربازی سرزمین نور بودند و بعد از آن به بهانه استاندارد نبودن دستگاهها این مجموعه تفریحی را تعطیل کردند. این کلاه سر مردم گذاشتن است یا بی توجهی به سلامت و جان شهروندان؟.اگر وسایل فاقد استاندارد بوده، چرا مدیران شهری در همان زمان مانع راه اندازی این مجموعه تفریحی نشدند و عملا بعد از شش ماه از فعالیت، اقدام به تعطیلی شهربازی کردند."

وی با بیان اینکه حنای مسئولان شهری برای مردم رنگی ندارد، افزود: "نگاه شهرداری به مجموعه شهری نگاه اقتصادی است، از کجا معلوم که این شهربازی روباز چون منفعت اقتصادی برای شهرداری نداشته، تعطیل شده است."

جانمایی زمین شهربازی غیر کارشناسی است  

"زینب کرمی" دیگر شهروند سبزواری اظهار کرد: "متاسفانه اجرای برخی پروژه های عمرانی، تفریحی این شهر به حدی طولانی مدت است که به مرور زمان برای مردم به یک مسئله عادی تبدیل می شود."

وی با انتقاد از جانمایی نادرست زمین شهربازی در مسیر توحید شهر، گفت: "با توجه به قرار گرفتن سبزوار در مسیر زیارتی و عبور میلیون ها مسافر و زائر از این مسیر، اگر زمین شهربازی به جای  مسیر توحید شهر در سمت کمربند جنوب جانمایی می شد، قطعاً رونق بیشتری داشت. هر چند که در واقع ما هنوز چیزی به نام شهربازی روباز در سبزوار نداریم و در ظاهر فقط با زمینی محصور شده با چند دستگاه برقی قدیمی مواجه هستیم."

این بانوی سبزواری با گلایه مندی ادامه داد: "بهرحال راه اندازی شهربازی مطالبه مردمی است و این موضوع به یک رویا و آرزو برای سبزواری ها تبدیل شده است. با نزدیک شدن به پایان سال هر چه هوا گرمتر می شود، مردم وقت بیشتری برای استفاده از این مکان های تفریحی دارند. هر چند یک شهربازی سرپوشیده با ظرفیت محدود هم اکنون فعال است، اما شهربازی روباز چیز دیگری است، مخصوصاً که آب و هوای گرم را نیز در پیش داریم."  

عدم عمل به تعهدات و مشکلات حقوقی، علت اصلی قفل شدن کار شهربازی 

معاون فنی و عمرانی فرمانداری سبزوار گفت: "عدم عمل به تعهدات طرفین قرارداد و از همه مهمتر مشکلات حقوقی، علت اصلی قفل شدن کار شهربازی شده است. شهرداری باید زیر ساخت های این مجموعه تفریحی را فراهم می کرد که این کار انجام نشده و از طرفی سرمایه گذار نیز درخرید دستگاه های به روز و مجهز کم کاری کرده است."

دکتر حسین شاد افزود: "اگر مشکل شهرداری با سرمایه گذار شهربازی حل نشود، آخرین راه اقاله قرارداد است. این خاتمۀ پیمان، باید با توافق انجام شود. بهرحال عملیات راه اندازی شهربازی بسیار طولانی شده و از آنجایی که این موضوع نیاز شهر است شهرداری موظف به تعیین تکلیف این مجموعه تفریحی است."

مشکلات شهربازی حل شده، با شهرداری تفاهم کردیم

"سعید بنی فضل" سرمایه گذار و بهره بردار شهربازی سرزمین نور به اسرار نامه گفت: "برای حل مشکلات شهربازی با شهرداری سبزوار سر یکسری از موارد، تفاهماتی انجام شد که نمی توانم اشاره ای به آن داشته باشم. کارشناسی ها در بازه زمانی مشخص انجام شده و مشکلاتی که با شهرداری در قبل برای راه اندازی مجموعه وجود داشت مرتفع شد. مهم راه اندازی شهربازی است حال چه با ما و چه با سرمایه گذار دیگر.

وی افزود: هر چند پروسۀ راه اندازی شهربازی بسیار طولانی و زمانبر شد، اما با قطعیت اعلام می کنم که این مشکل به سرمایه گذار بر نمی گردد. شائبه ای در تعطیلی شهربازی ایجاد شده که برخی تعطیلی مجموعه را استاندارد نبودن وسایل بازی اعلام کرده اند. در صورتی که این موضوع واقعیت ندارد، چرا که در زمان نصب دستگاه ها، تمامی فاکتورهای لازم از جمله استاندارد ساخت، استاندارد بهره برداری و حتی گواهی اصلی استاندارد از سازمان اخذ شده و مورد تائید شهرداری قرار گرفته است.

بنی فضل اظهار کرد: در قرارداد شهربازی قید شده است دو طرف، شهرداری و سرمایه گذار، موظف به انجام یک سری تعهدات هستند که باید انجام شود. از طرفی نیز نقل و انتقالات رخ داده در مجموعه شهرداری و تغییر شهردار، در پروسۀ طولانی شدن کار تاثیر گذار بود. برای شهردار جدید، کوشکی ابهاماتی در قرارداد ایجاد شد که وی با تفسیر آن مشکل داشت وگرنه دستگاه های نصب شده هیچ گونه مشکل فنی نداشت. 

سرمایه گذار شهربازی سرزمین نور سبزوار ادامه داد: "در هشت سال قبل 25 میلیارد ریال برای تجهیزات این شهربازی هزینه شده است ولی [باید بدانید] که دستگاه ها از نظر بازدهی عمر خاص دارد اما قابلیت به روز رسانی [هم] دارد.

شهرداری در قرارداد شهربازی کلاه سرش رفته است

به سراغ رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورای اسلامی شهر می رویم: "چند موضوع است که صحبت درباره آن شرم آور است که یکی از این موضوعات شهربازی است. سال 98-99 آغاز شد اما هنوز سبزوار شهربازی در شان خود ندارد. شهری که ادعا دارد دومین شهر جمعیتی  استان است."

 وی افزود: "از سال 90 تاکنون اتفاقات عجیبی در حوزۀ شهربازی رخ داد، فضای قدیمی شهربازی در محل پارک بوستان جمع آوری می شود و فضای جدیدی برای ساخت یک مجموعه تفریحی پیش بینی و پیمانکاری برای شهربازی گرفته می شود. این پیمانکار همان وسایل شهربازی قدیمی را در مناقصه ای خریداری و به همراه چند دستگاه دیگر در محل جدید نصب کرد. در صورتی که هدف ما از راه اندازی شهربازی جدید، ارتقاء دستگاه ها و تجهیزات به روز بود، نه انتقال همان وسایل مبتدی شهربازی قدیمی و نصب در محل جدید." 

رئیس کمیسیون فرهنگی اظهار کرد: "شبهاتی در استاندارد نبودن دستگاه های نصب شده در محل جدید شهربازی در سال 93 وجود داشت که از همان زمان بنده این موضوع را به صراحت اعلام و بنای مخالفت برداشتم. همچنین قرارداد اشتباهی سازمان پارک ها و فضای سبز وقت در سال 90 با پیمانکار منعقد کرده بود که تیم حقوقی شهرداری نتوانست از آن پاسداشت کند. مثلا دستگاه ترن هوایی را پیمانکار نصب کند و تامین زیر ساخت آن با شهرداری باشد که در واقع  قیمت خرید یک دستگاه  ترن هوایی برای پیمانکار مبلغ 250 میلیون تومان هزینه در بر داشت اما شهرداری برای تامین زیر ساخت باید مبلغ 800 میلیون تومان هزینه را صرف کند!

سخنگوی شورای اسلامی شهر سبزوار با تاکید بر اینکه شهرداری در قرارداد شهربازی کلاه سرش رفته است، گفت: "با تمام این تفاسیر، بعد از گذشت 8 سال از جمع آوری شهربازی قدیمی، سبزوار هنوز در کش و قوس ایجاد شهر بازی است و یک مجموعه تفریحی روباز ندارد که این موضوع فقط سوء مدیریت و ضعف  شهرداری را برجسته می کند. زمانی که پیمانکار فعلی کارنامه موفقی در ایجاد شهربازی نداشته چرا شهرداری قرارداد پیمانکار را  فسخ و از پیمانکار دیگری که پتانسیل قوی تری دارد، استفاده نکرده است."

پسندیده با بیان اینکه شهر بدون شهربازی است که این موضوع رضایت بخش نیست و مردم نسبت به آن گلایه مند هستند، اظهار کرد: "جای تاسف است که شهرداری بعد از تعطیلی سال 94 هنوز به فکر ایجاد شهربازی با شرایط قبلی با دستگاه ها و تجهیزات ضعیف است. پیشنهاد بنده فسخ قرارداد با پیمانکار است. اگرهزینه تامین و تجهیز شهربازی از عهده سرمایه گذار خارج است، شهرداری خود در راه اندازی هر چه سریعتر شهربازی که از مطالبات بالحق شهروندان است، اقدام کند."

تعیین تکلیف شهربازی تا چند روز آینده 

مدیر اداره حقوقی شهرداری سبزوار در انتهای این گزارش به خبرنگار اسرارنامه گفت: "شهربازی تقریبا به انتهای کار رسیده و طی چند روز آینده تعیین تکلیف خواهد شد. اگر اقاله قرارداد شهربازی نهایی و مورد تائید شورای اسلامی شهر و فرمانداری قرار گیرد که شهرداری یا با سرمایه گذار جدید با شرایط متفاوت قرارداد منعقد خواهد کرد و یا سازمان سیما و منظر شهرداری(فضای سبز) کار شهربازی را تا بهره برداری نهایی بر عهده خواهد گرفت."  

عباس معصومی صدر افزود: "در اسفندماه سال 96 طبق دستور شهردار مبنی بر تعیین تکلیف شهربازی اداره حقوقی شهرداری ورود به این موضوع داشت. بنابراین جلسه ای در سازمان سیما و منظر(فضای سبز سابق) با حضور سرمایه گذاران شهر بازی برگزارو بعد از بحث و تبادل نظر و اختلافات بسیار زیاد بین طرفین قرارداد(شهرداری و سرمایه گذار) تصمیم بر اقاله (برهم زدن با توافق) قرارداد شد."

وی اظهار کرد: "برای اقاله، شهرداری با دو موضوع مواجه است که سرمایه گذار ادعای آن را دارد، یکی بحث هزینه های مازاد به راه اندازی و نصب دستگاه ها (هزینه های استاندارد) است و دیگری هزینه های مربوط به احداث ابنیه ای است که شهرداری باید آن را اجرا میکرده که انجام نشده و سرمایه گذار شخصاً اقدام به ایجاد این ابنیه در محل شهربازی کرده است."

معصومی ادامه داد: "در رابطه با ابنیۀ ایجاد شده موضوع به کارشناس ارجاع داده شد که رقمی برای آن مشخص شد اما کارشناسی هزینه های مازاد برای نصب و راه اندازی بیش از 7 ماه زمان برد و بعد از پیگیری های مداوم و مراجعات حضوری به مشهد، بالاخره جواب آن از کارشناسان مربوطه گرفته شد." 

مدیر اداره حقوقی شهرداری سبزوار تصریح کرد: "شهرداری برای فسخ قرارداد مکاتباتی با شورای اسلامی شهر داشت، اما نظر شورا، کارشناسی دقیق تر برای شفافیت کار بود که بعد از کش و قوس های فراوان بالاخره نظرات کارشناسی برای هر دو موضوع، ابنیه و هزینه های مازاد آماده شد. در انتهای کار نیز شهرداری درخواست یک سری آمار تکمیلی را از کارشناسان مربوطه داشت که منتظر اعلام نظراین درخواست  هستیم تا در جلسه ای با حضور سرمایه گذار، اگر سر این اعداد به توافق برسیم به سمت اقاله قرارداد شهربازی پیش خواهیم رفت."

نکته: همۀ کش و قوس های بازیهای شهربازی، نشان می دهد مردم نه تنها باید هر روز هزینۀ شهری را بپردازند بلکه باید دست از آرزوهای بلند خود برداشته و حتی آرزوی یک شهربازی که از حداقل ضرورتهای جوامع شهریست را هم از سر بدر کنند!