الهام شبانی مقدم / مجله اینترنتی اسرارنامه

اواسط سال 98 بود که شهرداری سبزوار لایحه ای مبنی بر دریافت وامی به مبلغ 40 میلیارد تومان را به شورای اسلامی شهر ارسال کرد. این لایحه در کمیسیون خدمات شهری مورد بحث و بررسی قرار گرفت و همان زمان اقلیت شورا مخالف تصویب این لایحه شدند چرا که دریافت این تسهیلات با کارمزد بالا را از آنجایی که بازپرداخت آن به دوره های بعدی شورا می انجامد، اقدامی غیر اخلاقی و غیر قانونی دانستند که باعث حیف و میل کردن بودجه در امور غیر ضرور می شود اما موافقان، تصویب این لایحه را کمک به عمران و آبادانی شهر می دانستند.

رئیس سابق شورای اسلامی شهر نیز طی نامه ای از شهردار سبزوار درخواست ارائه توضیحاتی در رابطه با نحوه تسهیلات فوق، دوره بازپرداخت و کارمزد آن شد، اما شهردار هیچگاه پاسخی به نامه رئیس شورا نداد و این لایحه همچنان در کمیسیون حقوقی و خدمات شهری مسکوت باقی ماند و وارد صحن علنی جلسات شورا نشد.

تا اینکه امسال نیز با استعفای دو عضو شورا که از مخالفان جدی لایحه اخذ تسهیلات شهرداری بودند؛ شهردار سبزوار مجدد نامه درخواست خود برای اخذ تسهیلات به مبلغ 14میلیارد تومان برای خرید قیر جهت آسفالت خیابان ها و کمربندی شمال غرب را به شورا ارجاع داد که این لایحه بر خلاف لایحه قبلی با 9 رای موافق مصوب و به کمیته انطباق ارسال شد.

در زمان درخواست شهرداری برای دریافت تسهیلات 40 میلیارد تومانی، گزارشگر اسرارنامه مصاحبه ای با دو تن از صاحب نظران و کارشناسان مسائل شهری انجام داد، ولی به دلیل عدم مطرح شدن لایحه شهرداری در صحن رسمی شورا اسرارنامه در آن زمان از انتشار این گزارش خودداری کرد اما اکنون با درخواست مجدد شهرداری برای دریافت تسهیلات جدید، خواندن نظرات کارشناسان خالی از لطف نیست. مجله اینترنتی اسرارنامه باید ها و نبایدهای کارشناسی این مصوبه و قضاوت در مورد آن را بر عهده خوانندگان می گذارد.

دکتر سیاوش پور، استاد معماری دانشگاه حکیم سبزواری و یکی از شهرداران سابق سبزوار که یکی از مخالفان لایحه دریافت تسهیلات توسط شهرداری است، توضیح می دهد: شهرداری ها با توجه به محدودیت بودجه و عدم وابستگی به اعتبارات دولتی معمولاً تنگناهای مالی زیادی دارند و به نوعی وابستگی این مجموعه بیشتر به دریافت های مستقیم از مردم است تا بودجه دولتی. شهرداری ها با توجه به نوع بودجه ای(جاری و عمرانی) که دارند هنگامی که بودجه جاری خود را طویل و گسترده می کنند و تعداد کارکنانشان زیاد می شود، بیشتر با چالش های مالی مواجه می شوند.

او افزود: اگر شهرداری ها بتوانند هزینه های جاری، تعداد نیرو، تشریفات، خودرو و .. را مدیریت کنند، نه تنها می توانند صرفه جویی در هزینه ها داشته باشند بلکه از محل این صرفه جویی برای عمران و آبادانی شهر نیز می توانند اقدامات ویژه ای انجام دهند.

وی با بیان اینکه شهرداری سبزوار باید با توجه به بودجه جاری که دارد، در هز ینه کردهای خود ملاحظه کاری داشته و مانع افزایش جمعیت کارکنان خود شود، اظهار کرد: به لحاظ تجارب گذشته خود بنده با وام گرفتن شهرداری مخالف هستم چرا که دوره بازپرداخت آن طولانی و با درصد بالا اتفاق می افتد بطوریکه شهرداری مجبور است تا پایان دوره بازپرداخت دو برابر مبلغ دریافتی را به بانک بازگرداند که این عملا در این شرایط تورم به ضرر شهر تمام می شود.

استاد معماری دانشگاه حکیم سبزواری همچنین اظهار کرد: در بخشی از لایحه تسهیلات 400 میلیارد ریالی اشاره شده که این وام برای تسویه بدهی های شهرداری در نظر گرفته شده، یعنی قرار است این تسهیلات به هزینه های جاری شهرداری اختصاص داده شود که این فاجعه بار است.

سیاوش پور با بیان اینکه شورای اسلامی شهر و شهرداری باید طرح ها را هماهنگ با عمر چهار ساله فعالیت های خود تعریف کنند، ادامه داد: درست است برنامه ها در یک افق بیست ساله بسته می شود اما برای بیست سال که نمی خواهیم کار کنیم و هر کسی بنا به مدت فعالیت خود باید کار انجام دهد. اگر قرار است برنامه ها نظام مند پیش رود، شهرداری باید یک سند چشم انداز برای خود تعریف و طرح های جامع را با بودجه سازگار سازد.

وی با بیان اینکه این تفکر که شهرداری تسهیلاتی را اخذ کند تا صرفاً امورات امسال و دوسال بعد خود را بگرداند، راه درستی برای گرداندن شهر نیست، تصریح کرد: با توجه به عمر کوتاه فعالیت شورا و شهرداری باید فکری برای بدهی هایی که از جانب این تسهیلات عاید شهر و شهردار بعدی می گردد، انجام شود.

سیاوش پور گفت: شهردار بعدی هر کسی باشد موظف به پرداخت بدهی های باقی مانده روی دست شهرداری است و علاوه بر آن شهردار بعدی برای مدت خدمت خود قطعاً اولویت های کاری دارد که عملا دریافت اینگونه تسهیلات برای تسویه هزینه های جاری شهرداری در مقطع کنونی، به معنای توقف برنامه ها برای شهردار بعدی در آینده محسوب می شود.

استاد معماری دانشگاه حکیم سبزواری با تاکید بر اینکه نباید تعهدی ایجاد کرد که در آینده افراد دیگری جور آن را به دوش بکشند، افزود: درمجموع تسهیلاتی که بخواهد پرداخت آن به دوره های بعد کشیده شود و برنامه های آتی شهر و اعضای جدید را تحت تاثیر قرار دهد، هم به لحاظ کارشناسی و هم اخلاقی جایگاهی ندارد.

وی در ادامه گفت: شورای اسلامی شهر عمر 4 ساله دارد که کمتر از یکسال دیگر به اتمام آن باقی مانده است، اعضای شورای فعلی باید بگویند، چطور لایحه ای را تصویب می کنند که برای اعضای دور بعدی شورا و شهردار آینده تعهد سنگین ایجاد می کند. دریافت این تسهیلات ایجاد بدهی برای شهر است. بهتر است به جای اینکه مانند ورشکسته ها قرض بگیریم تا 24 ساعت بیشتر پابرجا بمانیم با همین بدهی های موجود کلنجار برویم.

شهرداری سبزوار به یک جراحی بزرگ نیاز دارد
در ادامه این گزارش محمد همایی از معتمدین و فعالان توسعه سبزوار در خصوص درخواست تسهیلات برای شهرداری سبزوار گفت: شهردار بهتر است در ابتدای ورود به فعالیتش اقدام به اجرای طرح های زیر بنایی کند، چرا که با این کار می تواند شهرداری را از یک اداره مصرف گرا به یک اداره با درآمد پایدار تبدیل کند.

وی افزود: متاسفانه با گذشت چند سال از فعالیت اعضای شورای دوره پنجم لوایحی به تصویب می رسد که جز اینکه این لوایح تبدیل به هزینه شود و بدهی هایی را برای شهردار آینده ایحاد کند کاربرد دیگری نداشته که باید برای این امر فکری اندیشیده شود.

همایی اظهار کرد: دریافت وام برای طرح هایی که توجیه اقتصادی و درآمدی دارد و منجر به ایجاد درآمد پایدار و ثابت شود عملا خوب است اما اگر این تسهیلات به ظاهر برای طرح های عمرانی و در اصل برای جبران بدهی های شهرداری هزینه شود و بدهی های کلان تری را به جای گذارد ضرر ده است.

او افزود: شاید خیلی وقت ها نیاز به دریافت وام احساس شود، اما اینکه که این تسهیلات برای چه فعالیت هایی قرار است هزینه شود و با چه کارمزدی باید بازگردانده شود، مهم است. پاسخ به این سوالات که آیا دریافت این تسهیلات قرار است مشکلی به مشکل شهر اضافه کند یا در طرح های عمرانی شهر مورد استفاده قرار گیرد باید توسط نمایندگان مردم در پارلمان محلی به شفافیت از شهردار سوال شود؟

این فعال توسعه سبزوار با تاکید بر محسوس بودن جای خالی کار بنیادی و ریشه ای در شهر سبزوار، اظهار کرد: بحث مهمی که در شهرداری مطرح است انباشت تعداد نیرو است. در همه ارگان ها کاهش نیرو در حال انجام است، اما در شهرداری این قضیه بالعکس است و تعداد نیروها اضافه تراز قبل می شود. قطعاً مردم توقع دارند با این انباشت نیرو در شهرداری ارائه خدمات ویژه تر انجام شود اما متاسفانه می بینیم که خدمات انجام شده در شهر فرقی با گذشته نداشته و عملا شهر سبزوار به لحاظ زیبایی فضای شهری از شهرهای اطراف خود عقب مانده است.

وی با بیان این نکته که شورائیان موظفند لوایح شهرداری را با کارشناسی بیشتری مورد نقد و بررسی قرار دهند و آینده شهر را با لوایح غیر کارشناسی نشده به خطر نیندازند، تصریح کرد: اگر تسهیلات دریافتی توسط شهرداری صرف هزینه های جاری گردد و هیچ برون دادی نیز برای مردم در بر نداشته باشد باور این مطلب سخت است که قبول کنیم نمایندگان مردم در پارلمان محلی که ادعای پیگیری مشکلات مردم را دارند چنین لوایحی را به تصویب رسانند.

همایی گفت: شهرداری با توجه به وضعیت فعلی خود نیاز به یک جراحی بزرگ دارد. بحث هایی چون کوچک سازی بدنه، سپردن کار به کارشناسان و اعتماد به آنها، استقبال از سرمایه گذار و .. از مواردی است که شهر را به توسعه نزدیک می کند که متاسفانه در شهرداری این موارد مورد بی توجهی قرار گرفته است.