شعر ابن یمین فریومدی برای مسجد جامع سبزوار
مسجد جامع سبزوار یکی از میراث تاریخی و فرهنگی این شهر کهن ایران است که در مدت عمر خود شاهد حوادث بیشماری بوده است. این مسجد حدود 700 سال قبل در زمانی که حکومت شیعه سربداران خراسان شهر سبزوار را پایخت خود قرار داده بودند به دست یکی از امیران این حکومت ساخته شد.
امیران سربداران که با وجود برخی اختلافات داخلی و برخی نقاط ضعف اغلب منابع تاریخی از آنها به نیکی یاد کرده اند در مدت نیم قرن حکومتشان منشأ خیرات و برکات و آبادانی های فراوانی در محدوده حکومت خود شدند.
واكاوي منابع تاريخي مرتبط با آن دوران مورخ را به اين نكته رهنمون ميسازد كه مردمي بودن، عدالتگستري و دينمداري در انديشه سربداران بويژه در سالهاي نخستين قدرتيابي آنان واجد جايگاهي والا و ويژه بود.(منبع-کلیک کنید-)
«آیین عدالت چنان در قلمرو آنان رونق گرفت که سکههای طلا و نقره در اردوگاه ایشان روی خاک میریخت و تا صاحب آن پیدا نمیشد کسی دست به سوی آن دراز نمیکرد». (منبع-کلیک کنید-)
نهضت سربداران در نشر فرهنگ تشیع درخراسان نقش قابل ملاحظهاى داشت که آن را مىتوان در برقرارى روابط علمى با عالمان بزرگ تشیع چون محمد بنمکى جبل عاملى، معروف به شهید اول که منجر به تألیف کتاب فقهى مشهور اللمعة الدمشقیه شد، و جذب وحمایت دانشمندان و نویسندگان شیعى، از جمله نویسنده مورد بحث در این مقاله، و برپایى آیینهاى نمادین مذهبى، مانند مراسم انتظار، مشاهده کرد.(منبع-کلیک کنید-)
یکی از خدماتی که امیران سربداران در قلمرو خود به ویژه در پایتخت حکومتشان سبزوار انجام دادند ساخت و سازهای عمرانی از جمله احداث بنای مسجد جامع سبزوار بود که به ویژه در زمان خود شکوه و عظمت خاصی داشت. این مسجد پس از احداث مورد ستایش و ابن یمین فریومدی شاعر سرشناس دوره سربداران و یکی از بزرگترین قطعه سرایان ادبیات فارسی قرا رگرفت. در منابع تاریخی در این باره چنین نوشته اند:
در دوران سربداران، به دستور خواجه علي مؤيد یکی از امیران این حکومت ، مسجد جامع شهر سبزوار با نما و شکوه چشم گيري بنا شد.
ابن يمين در قصيده ي بلندي، طاق، آب نما و ... آن را توصيف مي کند و برخي از اشعار وي چنين است:
حبّذا طاقي که جفت اين رواق اخضر است
وز بلندي مر زمين را آسماني ديگر است
مسجد جامع همي خوانندش اما جنتي است
و اندر و فواره اي مانند حوض کوثر است
آب آن فواره تا سر برزد از جيب زمين
از رشاش او هوا را دائماً دامن تر است.
منابع :
1- اندیشه و آرمان درنهضت سربداران / منتشر شده در روزنامه جام جم / دوشنبه 27 تیر 90 / http://www.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100849030171
2- قیام سربداران / منتشر شده در مجله کیهان فرهنگی / خرداد و تیر 1376 شماره 133/ http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/980/59/text
3- پرتال جامع علوم انسانی / http://www.ensani.ir/fa/content/46219/default.aspx
4- تاریخ اجتماعی شیعیان ایران و عراق در نیمه دوم قرن هشتم هجری / پایگاه اینترنتی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) http://tarikh.nashriyat.ir/node/541
کوچه پس کوچه پیوندها
کلیک کنید:
نظرت را بنویس